Avustralya’da Gönüllülük Faaliyetleri #2

Avustralya’daki gönüllülük hizmetleri çok sayıda farklı alanı kapsar. Peki, gönüllülüğün esasları nelerdir? Gönüllülüğe dayalı yapılan hizmetler, toplumun yararına ve karşılık beklemeden yapılmalıdır. Maddi bir beklenti yoktur ama kişi manen kazançlı olduğunu hisseder. Kişiden ziyade hizmet esastır ve ön planda görünen de bu olmalıdır.

Avustralya’da yürütülen hizmet ve çalışmalar genelde hükümetçe resmen tanınmış, muteber kurum ve kuruluşlar tarafından sürdürülür. Çalışmalar gönüllü esasına dayalı olarak yapılmasına rağmen belirli bir standart ve kalite zinciri dahilinde yapılır. Gönüllü yapılan hizmet ve çalışmalar, emeğin suistimaline meydan vermemesi gerekmektedir. Saha kapsamı maaşlı elemanlarca yapılması güç veya çok pahalı alanlardandır.

Gönüllülük çalışmaları her ne kadar toplum odaklı olsa da kişinin verdiği emek de tanınmalı ve hakkı manen verilmelidir. Manevi haklar, yapanın ve yapılanların toplumca şükran ve saygı görmesi durumudur. Bunun aksinin gönüllülük faaliyetlerini sekteye uğratma ihtimali vardır. Zira gönüllülükte en teşvik edici unsurlar; tanımak, tanınmak ve kabul görmektir.

Avustralya’da gönüllülük faaliyetlerindeki hizmet esası ve anlayışını şu şekilde özetleyebiliriz:

• Gönüllülüğe dayalı çalışma ve hizmetler topluma fayda sağladığı gibi yapan kişiye de fayda sağlamaktadır.
• Gönüllülük tamamen ücretsiz ve karşılıksız yapılmaktadır.
• Gönüllülük bireysel tercihe bırakılmıştır. Zorunlu ya da karşılık beklentisi ile yapılan iş ve hizmet gönüllülükten sayılamaz.
• Gönüllülükte terfi etme ya da prim elde etme amacı güdülemez.
• Gönüllü olmak toplum hizmetlerinde etkin görevde bulunmanın ve de söz sahibi olmanın meşru ve yasal bir yöntemidir.
• Gönüllülük sosyal ve insani sahalarda hizmet alanlarını içeren sivil bir girişimdir.
• Gönüllü olarak yürütülen hizmetler sadece kâr amacı gütmeyen sektörde icra edilmektedir.
• Gönüllülük hizmetleri maaşlı yapılan işlerin yerini almaz.
• Gönüllü çalışanlar maaşlı elemanların yerini almaz. Gönüllülük, istihdam edilen maaşlı elemanların işini tehdit edecek nitelikte sürdürülemez.
• Gönüllülük insan hakları ve eşitlilik ortamının güçlenmesine katkıda bulunmaktadır.

Kişiler eşit fırsat anlayışının hakim olduğu ve inanç, ırk ve cinsiyet ayrımcılığının yapılmadığı ortamda çalışabilmelidir.

Gönüllülere kaza ve sakatlanma riskine karşı gerekli sağlık sigortası sağlanmalıdır.

Gönüllüye daha önce maaşlı olarak yapılan işler tevdi edilmemelidir.

Gönüllüye yapacağı hizmetlere ait iş tasviri ve tarifi verilmelidir.

Saat ve çalışma alanı ve yeri belli edilmelidir.

Gönüllüye çalışacağı yer, kurum, kuruluş ve alan hakkında gerekli tüm bilgiler yazılı olarak sunulmalıdır.

İlgili yer ve zamanda gerekli eğitim ve öğrenim hizmeti verilmelidir.

İşi ve görevi için gönüllünün cepten harcadıkları, arzu edildiğinde tazmin edilmelidir.

Gönüllüye tecrübesi, ustalığı veya uzmanlığı olmadığı işler verilmemelidir.

Gönüllü Sorumlulukları

Gönüllü, iş yeri kural ve kanunlarına karşı saygılı olmalıdır.

Birlikte, yanında ya da altında çalıştığı insanların inanç, örf ve cinsiyet gibi özelliklerine saygı göstermelidir.

Çalıştığı yerde kabul edilebilen ahlaki davranışlar hakkında bilgi sahibi olmalıdır.

Yetkili ya da ehil olmadığı ya da tehlikeli olan ortamlardan uzak durmalıdır.

İşinde istikrarlı olması gerekmektedir. Devamlılık ve iletişim önemlidir.

İş yerinde cinsel ya da ırkçı taciz gibi suçların işlendiğine şahit olunduğunda ilgili birimlere ihbarda bulunmalıdır.

Davranış Standartları

Gönüllü ya da gönüllülerin başında bulunan maaşlı profesyoneller, iş saati sırasında genel ahlak kuralları dışı sayılan davranış biçimlerinden uzak kalmalıdır.

İş yerinde alkol ve uyuşturucu kullanımı, suça teşvik etme gibi davranışlardan uzak durulmalıdır.

Kişilerin dini, dili, kültürü, cinsiyeti, kabiliyeti, yaşı ya da ideolojik görüşü hakkında alaycı, hakaret edici, aşağılayıcı, hafife alıcı, saldırgan olan tavır ve tutumlardan kaçınılmalıdır.

Kişiler görüş, bilgi ve düşüncelerini sunarken yukarıdaki hassasiyetleri göz önünde bulundurmalıdır. Anlaşır bir dil kullanmalıdır. Kırıcı ve yıkıcı tavırlardan kesinlikle uzak durmalıdır.

Kişilere vazife dahilinde emanet edilen araç ve gereçler özenle saklanmalıdır veya kullanılmalıdır.

Herkese, her zaman nazik ve kibar davranılmalıdır.

Kaba, kabul edilemez ve rahatsız edici davranışlardan uzak durulmalıdır.

Güvenlik

Hizmet verilen kurumun sağlık ve güvenlik ile ilgili yasal mevzuatı dahilinde davranılmalıdır.

Tehlike ya da risk sunan ortamlar, tehlike ve riske meydan verenler derhal görevlilere ihbar edilmelidir.

İş yerine gelirken sağlığa zararlı, başkalarının selametini risk ya da tehlikeye atacak maddeler getirilmemelidir.

Başkalarını fiziksel, ruhsal, duygusal ve parasal tehdit altında bırakacak davranışlardan özenle kaçınılmalıdır.

Yukarıda sıralananlar Avustralya’da gönüllülüğe dayalı çalışma ortamlarında genel olarak yürürlükte olan şart ve kurallardır. İşte bu yüksek standartlar yakalandığı içindir ki ülkede çok verimli, yüksek düzeyli, kaliteli ve parmak ısırtıcı seviyede gönüllü işler yapılabilmektedir.