Dijital Hafıza Merkezi ile Röportaj

Dijital dünya artık hayatımızın önemli bir kısmını kapsıyor. Sınırlarımızı da silikleştiriyor. Neleri geleceğe aktarmak istiyoruz, ecdat olarak nasıl anılmak istiyoruz? Sizi bu soruların merkezinde bi’ bellekle sizi tanıştırmak istiyoruz: Dijital Hafıza Merkezi!

Öncelikle sizi tanıyabilir miyiz?

Selamun Aleyküm. Ben, Feyzullah ÖNDER. İstanbul AI Yapay Zeka Yazılım Sistemleri Anonim Şirketinin kurucu ortağı, aynı zamanda Dijital Hafıza Merkezi’nin teknoloji koordinatörüyüm. Bursa’da başlayan ve lise dönemine kadar Bursa’da devam eden hayat hikayem Marmara Üniversitesi İşletme Bölümü’nü kazanmam ile İstanbul’da devam etti.

İstanbul, ortaokuldan beri yakın arkadaşım olan Ahmet Faruk ile dertlerimizi ve mazlumların dertlerini konuşup üzerine “Ne yapmalı?” diyerek uzun uzun tefekkür ettiğimiz, yanında bol çay içerek zihnimizi tazelediğimiz sayısız güzel ve sancılı anlarımıza şahit oldu. 2016-17 yıllarında (yola çıktığımızı bile fark etmeden) yola çıktığımız bu serüven bugün Dijital Hafıza Merkezi’ni üretmemize vesile oldu.

2020 yılının yaz aylarında üniversiteden mezun olmam ile “Ne yapmalı?” sorusunun cevabını; “Her zaman bilincinde olmalı” şeklinde cevap verdiğimiz hafıza merkezimiz için “daha çok üretme ve odaklanma” fırsatım oldu. Bu sayede Feyzullah Önder ve Ahmet Faruk Asa olarak 2016’da başlayan girişimlerimiz 2022 Mart ayında Dijital Hafıza Merkezi açılması ile neticelendi, Elhamdülillah.

Kısaca Dijital Hafıza Merkezi nedir?

Dijital Hafıza Merkezi, ümmetin “hafızası” olma misyonu ile “geçmişi bilen, kriz bölgelerini ve düşmanını tanıyan, tarihi okuyan şuurlu bir nesil” idealini birleştirmeye çalışan bir mutfaktır. Dijital Hafıza Merkezi online bir kütüphane, online bir dergi değildir; Dijital Hafıza Merkezi, bir mutfaktır. ‘Şuurlu bir nesil’ kimliği hazırlanması idealinde olan bir mutfaktır. Bugün Filistin ile ilk adımını attığımız, yarın ümmetin diğer coğrafyaları için hafızanın önemine dikkat çekmeye çalışan mutfak…

Dijital Hafıza Merkezi, Filistin halkının yıllardır yaşamakta olduğu zulmü dünyaya daha iyi anlatabilmek, bu noktada toplumsal bilinç oluşturabilmek; siyasi, edebi ve sanatsal alanlarda kaybolmaya yüz tutmuş Filistin hafızasını diriltmeyi ve diri tutmayı hedefleyen sosyal ve yenilikçi bir girişimdir.

Altı aşamalı olarak planlayıp faaliyete geçirdiğimiz Dijital Hafıza Merkezi bünyesinde her yaş grubuna hitap eden içerikler bulunmaktadır. Bunlar:

• Öğrenmek ve gündemi takip etmek isteyenler için web sitesi ile sosyal medya
• Çocukların yeni bilinç kazandığı yıllarda anne-babaların onlara sunabilecekleri öğretici nitelikte çizgi film ve animasyonlar
• Okurseverler için yayınevi
• Genç oyun kuşağı için mobil oyunlar
• Gerçekliğe en yakın haliyle sanal gerçeklik
• Tarih bilincini her kuşağa aktarabilmek için de dijital müze çalışmalarıdır.

Hangi derdin ürünü olarak ortaya çıktı?

Günümüzde insani krizlerin yaşandığı toplumların ortak noktası gelişmişlik seviyesinin geride kalmasıdır. Bu noktada endüstri 4.0 kavramını içselleştirmek ve her alanda kullanmak durumundayız. Aksi takdirde ne biz kendi içimizde dünya ile yarışabilir ne de mazlum coğrafyaların sesi olabiliriz. Bu nedenle çağın teknoloji imkanlarını kullanarak Filistin için bilinç oluşturma, birlik olma, zulme karşı durma derdi ile yola çıktık.Geçtiğimiz sene yaşanan Aksa olaylarında sosyal medyadan da şahit olduğumuz üzere Filistin’in yayın araçlarını doğru kullanması ile Filistin halkının ve dünyanın ayrımlarından sıyrılıp bir olduğuna ve İsrail’in geri adım attığına hepimiz şahitlik etti. Bu olay dahi bize “çağın diliyle konuştuğumuzda oluyor”u göstermekte. Derdimiz çağın diliyle öncelikli olarak Filistin davasını duyurmak, bilinç oluşturmak; sonra tüm ümmet coğrafyalarını inşallah…

Hafıza neden önemli?

Hafıza bir milletin değerler bütünüdür. Hafıza bir milletin varoluş hikayesidir. Hafıza bir milletin gelecek nesline emanet edebileceği yegane varlıktır. Bu nedenle hafızanın ortadan kalkması milletin varlığının da tehlikeye düşmesine sebebiyet verecektir. Bu denli önemli gördüğümüz için hafızaya projemizin isminde de yer vermek istedik.

Şu ana kadar neler yaptınız?

Projemizin altı sac ayağının olduğunu söylemiştim. Bunlardan web sitesi ve sosyal medya şu anda aktif. Önümüzdeki ay içerisinde de DHM (Dijital Hafıza Merkezi) yayınevi bünyesinde yayımlanacak kitaplarımız olacak; bununla birlikte içinde üç farklı oyun türünün yer aldığı ilk mobil oyunumuzu da canlıya alacağız inşallah.

Sanal gerçeklik ile ilgili çalışmalarımız şu anda devam ediyor. Web sitesine entegre şekilde çalışacak bir kurgu hazırladık. Şu anda internet sitemiz üzerinden aktif olarak görüntülenebilir. Ancak ilerleyen aylarda daha da geliştirmeye devam edeceğiz.

Tabi bu çalışmaları yürütmek hem bilgi hem zaman hem de ekip gerektiriyor, bir taraftan proje içinde çalışmaları yürütürken diğer taraftan da ekibimizi genişletiyoruz. Filistin seminerleri başlığında verdiğimiz eğitimler mevcut bu eğitimlere katılan arkadaşlarımız arasından ekibimize dahil olanlar var, teknik anlamda olsun saha bilgisi anlamında olsun bilgisini bizimle paylaşmaya istekli insanları da ekibimize katarak ilerliyoruz.

Ne gibi tepkiler aldınız?

Özellikle sosyal medyadan ve yakın çevreden çok güzel dönüşler aldık. Projeyi açılış anına kadar sadece çok az sayıda kişinin bilmesi, içinde olduğumuz kurumlar dahil birçok kişi tarafından Dijital Hafıza Merkezi’nin sürpriz ile karşılanmasına sebep oldu. Medya sektörünün içinde olan kişilerden çok güzel tepkiler aldık. Proje üzerine haberler yapıldı. Filistin konusu ile ilgilenen kişilerden, hocalarımızdan olumlu yorumlar aldık.

Sadece Türkiye değil, yurt dışından da tebrikler gelmeye başladı. Birçok kurum işbirliği talebinde bulundu. Yurt içi ve yurt dışı ortaklıklar yapmaya başladık. Bu birliktelikler, yapılan içeriklerin çok daha fazla kişiye ulaşmasına ve sahiplenilmesine sebep oldu. Genç bir ekibiz. Bu bağlamda kulağımız sadece olumlu eleştirilere açık değil. Projeyi daha ileriye taşıyabilmek adına, yapıcı şekilde istişarelerimizi de devam ettiriyoruz.

Dijital hafıza merkezince Filistin davasında bizlerin bilhassa bireysel olarak üzerimize düşen sorumluluk/sorumluluklar nelerdir?

Bireyler olarak dava sahibi olabilmek için öncelikle ‘bilmek’ gerekir. Harekete geçirmeyen her bilgi, iyi niyet duvarlarını aşamamış şekilde önümüzde duruyor. Filistin başta olmak üzere İslam dünyasını iyi bilmek ve harekete geçmek durumundayız. İyi bilmenin de görece birtakım ön aşamaları var. Öncelikle düzenli okumalar ile bölgenin siyasi, kültürel, tarihi haritasını kronoloji içerisinde zihnimize yerleştirmeliyiz. Daha sonrasında eğer imkanımız var ise bölgeye yapılacak ziyaretler, yaşananları yakından görmek ve anlamlandırmak açısından oldukça önemlidir. Bilinçlendirmeye ise öncelikle yakın çevremizden başlamalıyız. Denize atılan taşın dalga dalga yayılması gibi, öncelikle evlerimize bu meseleleri taşıyıp, gündemimize almalı, hayat rutinlerimiz içinde bu bölgelere yer vermeliyiz.

Dijital Hafıza Merkezi özelinde ise, bilhassa genç yaş grupları için ürettiğimiz ve üreteceğimiz içeriklerin aileler tarafından benimsenmesini oldukça önemli buluyoruz. Telefon oyunları ve çizgi filmlerin izlenmesinin yanı sıra, açmayı hedeflediğimiz dijital müze de bu ailecek ziyaret edilmesi gereken bir yere dönüşmeli. Bu ay çıkacak olan kitaplarımızın da alınıp, üzerinde konuşulması gerekmektedir. Tahlil grupları ile onların üzerine mutlaka konuşulmalıdır.

STK’lar özellikle yıllık planlamalarında Dijital Hafıza Merkezi’ne mutlaka yer vermelidir. İnternet sitemiz, şu an itibariyle Filistin’e dair dünyadaki en geniş veri tabanıdır. Bu veritabanının içerisinde Filistin’e dair yüzlerce şahsiyet, binlerce olay ve kavram, sergi salonları, tarihi belgeler, haritalar, infografikler, sanal gezi, kütüphane gibi çok geniş çalışma sahaları var. Bu veri tabanının değerlendirilmesi, bilgilendirme ve farkındalık açısından bizleri çok daha ileriye taşıyacaktır.

Son olarak sosyal medyadan takip etmeyi de ihmal etmezlerse seviniriz.

İnternet sitesi adresimiz: www.dijitalhafiza.com

Gelecek hedefleriniz nelerdir?

Dijital Hafıza olarak açılışımızın üzerinden yaklaşık iki ay geçti ve bu süreçte gördük ki oluşturduğumuz içeriklerin Türkiye’de ciddi bir etkisi bulunmakta. Gelecekte de bu içerikleri İbranice, Arapça ve İngilizce şeklinde hazırlayıp sunarak yalnızca ülkemizde değil bölgemizde de etkin bir faaliyet halinde yürütmeyi hedefliyoruz.

Önümüzdeki dönemi kısa, orta ve uzun vadeli dönemler şeklinde üç ayrı parçada planladık.
Kısa dönemdeki planlarımız, mevcut insan kaynağımızı iyileştirmek, yabancı insanları projeye dahil edebilmek ve projemizin şu anda da artan Metaverse dünyasına hitap edebilmek adına sanal gerçeklik ve dijital müze konseptini tamamlamayı hedefliyoruz.
Orta ve uzun vadede ise diğer kriz bölgeleri için aynı metodolojiyi kullanarak uygulama oluşturmak gibi bir hedefimiz var. Orta vadeli hedefimizi gerçekleştirmek içinse bugünden çalışmalara başladık. Bu kapsamda ele aldığımız bir diğer kriz bölgesi de Doğu Türkistan oldu.

Bunun yanında proje kapsamında eğitim verdiğimiz kitleler ile beraber, gün geçtikçe büyüyen bir yapımız var. Bu yapıyı ilerleyen yıllarda uluslararası kurum ve kuruluşları harekete geçirecek; bölgeyi (aktörleri, geçmişi, literatürü) iyi bilen bir mekanizmaya çevirme hedefi içindeyiz.