5 Kırık Kamera, Filistinli Emad Burnat’ın Filistin mücadelesini anlattığı Oscar adaylı bir belgeseldir. Bu haberimizde Emad Burnat’ın Filistin’den Oscar’a uzanan yolculuğunu yazıyoruz.
Filistinli bir köylü olan Emad Burnat, 2005 yılında dördüncü çocuğu doğduğunda ilk kamerasını satın alır. Böylelikle kendi tecrübeleriyle kameramanlığı öğrenir. Ardından kamerası ile çocuğu Gibreel’in çocukluğunu ve bölge halkının yaşadığı zorlukları kayda almaya başlar. Bu kayıtlarda, savaşın iç yüzünü ve maruz kaldıkları zulmü elinden geldiği kadar tüm çıplaklığı ile aktarır. Böylece Filistin’den Oscar’a uzanan yolculuk başlar.
Beş Kırık Kamera (5 Broken Cameras)
İsrailliler, Filistin topraklarını işgal ederken Filistin halkının işgale karşı gösterdiği büyük bir direniş mevcuttur. Bu direnişe karşılık köyde hemen her gün tutuklamalar ve şiddet olayları vuku bulur. Bunun yanında İsrail’in işgalci askerleri Emad’ın arkadaşları, kardeşleri ve kendisi dahil olmak üzere çoğu kişiyi gerçekleşen olaylarda ya vurur ya da tutuklar. Bu olayların büyük çoğunluğunu kayıt altına alan Emad Burnat dikkatleri üzerine çeker. İsrail askerleri, yapılan zulmü delil olarak kameraya kaydettiği için Emad’ın kamerasını kırarak kullanılamaz hale getirir. Hatta kurşun atışları nedeniyle hasar gören bir kamerası Emad’ın hayatını kurtarır.
Günün sonunda beş kırık kamerası olan Burnat, İsrailli film yapımcısı Guy Davidi ile beraber 5 Kırık Kamera belgeselini hazırlar. Bu belgesel, Emad Burnat’ın nereden geldiğini, hayatta kalma mücadelesini gösterir izleyiciye. Her bir kamera, Burnat’ın hayat hikayesini ve tarihin bir kesitini anlatır. Beş kamera, çekimler sırasında yok edilen kameraların sayısını temsil ettiği için de belgesele bu isim verilir. Belgesel, dünyanın farklı yerlerinden ödüller almış, Oscar’da aday gösterilmiştir.
Oscar Yolculuğu Pek Kolay Olmadı
Emad ve ailesi, Los Angeles’taki Oscar ödül törenine davet edildi. Ancak LAX Havalimanı’nda 40 dakika gözaltında tutuldular. Filistinlilerin, ABD’ye ve Oscar’a davet edilmesi güvenlik açısından pek olası görünmediği için sorgulandılar. Göçmenlik bürosu kendisinden Oscar’a aday olduğunu ispatlamasını yoksa geldiği uçak ile Türkiye’ye geri gönderileceğini dile getirdi. Bunun üzerine Emad, belgesel yapımcısı Michael Moore‘a mesaj atıp yaşanılanları anlattı. Yapımcı hem Twitter’da tepki göstererek hem de Oscar yetkilileri ile iletişime geçerek Emad ve ailesini bu zorlu durumdan kurtardı.
Belgeselin Kazandığı Ödüller
5 Kırık Kamera, 2013 Oscar Ödülleri’nde En İyi Belgesel olarak aday gösterildi. Oscar’ın yanı sıra 2013 Uluslararası Emmy Ödülü, 2012 Sundance’den Yönetmenlik Ödülü, 2021 Prag Film Festivali’nde En İyi Yönetmen ve 2011 IDFA’da Uluslarası Amsterdam Belgesel Film Festivali İzleyici Ödülü ve Juri Özel Ödülü kazandı. Ayrıca IMDB’den 8, Rotten Tomatoes’dan 7,7 puan aldı.
2012’de The Guardian gazetesi belgesel üzerine bir yazı yayımlarken New York Times, 5 Kırık Kamera’nın, “İsrail-Filistin çatışmasının zorluğuna ve inatçılığına dair acımasız bir hatırlatma niteliğinde” olduğunu söyledi.
