Çocuklara Esmaü’l Hüsna’yı Sevdirecek 10 Etkinlik
Çocuklarımıza doğru İslam ilimlerini öğretmek ve sevdirmek için hazırladığımız etkinliklerin ikinci kısmına geldik. Can-ı gönülden isteriz ki minik kalplerde Allah sevgisini ve merhametini tecelli eder. Hazırsak kaldığımız yerden hemen başlayalım.
1- Es-Semî (Bütün sesleri, bütün konuşmaları duyan)
Allah, arıların vızıltısından karıncaların ayak seslerine, insanların konuşmasından içinden geçene varana kadar her şeyi ama her şeyi işitir.
Etkinlik:
Karıncaları buluyorum.
Malzemeler:
İçi toprak dolu bir kap, eva, maşa, keçeli kalem, makas, ip ve küçük çıngıraklı zil.
Ebeveyn, insanların neleri duyup neleri duyamadıkları hakkında çocuklar ile sohbet eder. Sonra evaların üstüne karıncaları çizerler. Bunların etrafından keser ve delgeçle deler, ucuna çıngırak zil bağlanır. Çocuğa bu zilin karıncanın ayak sesleri olduğunu belirtir. Ardından çocuğun gözleri bağlanarak elindeki maşa ile karıncaları bulmaya çalışır. Çocuğun yardıma ihtiyaç olduğunda desteklenir. Tekrar bu sesler hakkında konuşulup insan kulağının yetersiz olduğu vurgulanır.
2- El-Basîr (Her şeyi, her zaman her yerde gören)
Yaratıcı yumurtanın içindeki civcivden gökyüzündeki dolunayın lekelerine varana kadar her şeyi görür. Hatta insanların içindeki iyiliği de görür, kötülüğü de görür.
Etkinlik:
Süper gözlerim oluyorum.
Malzemeler:
Kavanoz ve kavanoz boyutunda resimli kağıtlar, makas, yapıştırıcı ve el feneri
Çocuklarla birlikte gözümüzün görebildiği ve göremediği alanlar hakkında konuşuruz. Örneğin duvarın arkasını, kırmızı kavanozun içini görememek gibi. Ardından kavanoz çıktısının etrafından kesilir, kavanozun boyutunu aşmayacak şekilde yuvarlak kağıt parçaları kesilir. Bu yuvarlaklara istenildiği gibi eşya, hayvan resmi çizilip boyanır. Sonra bu resimleri, kavanozların arka tarafına gelecek şekilde yapıştırılır. Yuvarlak resimleri alta gelecek şekilde karıştırılır. Çocuktan bir kavanozu seçip içindekinin ne olduğunu bulması istenir. Ardından görseldeki gibi el fenerini tutarak nesneleri görmesi sağlanır. Çocuğun ilgisine göre devam edilir. Böylece, bu çalışmada insan gözünün sınırlı olduğu vurgulanır.
3 – El-Hakem (Her şeye hükmeden, asla haksızlık etmeyen)
Bu dünya karışıktır, yani iyi ile kötü yan yanadır. Haklı ile haksızın, zayıf ile kuvvetlinin yan yana olduğu gibi karışıktır. Bu durumda Allah hiç kimseye haksızlık etmeden karar verip hükmünü koyar.
Etkinlik:
Futbol hakemi oluyorum.
Malzemeler:
Eskiyen çarşaf, makas ve içi elyaf dolu top (hafif olması önemli)
Çocukların arasından saymaca ile bir hakem seçilir. Sonra iki gruba ayrılır. Bu hakemin oyunu yönetmesi istenir. Ancak kimsenin ne hakkı yenilecek ne de oyun bozulacak. (görseldeki gibi topun girebileceği daireler önceden kesilir.) çarşafın ucundan tutulur. Hedef, topa elini değdirmeden çarşafı hareket ettirerek rakibin kalesine top geçirmektir. Oyun bitiminde hakemliğini rolleri hakkında değerlendirme yapılır.
4- El-Latîf (En ince işleri bütün incelikleriyle bilen)
Elsiz ayaksız tırtıla ipek dokumayı, arılara altıgen şeklini kullanarak petek yapmayı, örümceklere incecik geometrik ağılar örmeyi öğreten Latif olan Allahtır.
Etkinlik:
Örümcek ağı örüp oynuyorum.
Malzemeler:
Delikli sepet, ip, plastik küçük top.
Görseldeki gibi sepetin içine ipler karşılıklı olarak geçirilir. Sonra yukarıya iple asılır. Ardından sepetin içine yani ağalara doğru uzak mesafeden top atılır. Hedef, topları ağaların içine girmesini sağlamaktır.
5- El-Habîr (Her şeyin iç yüzünü bilen. Bütün haberlerden haberdar olan)
Kimse Allah’tan saklanamaz. Hiç kimse hiçbir şeyi Allah’tan saklayamaz. Kötü düşünenden de iyi düşünenden de haberdar ama Allah, çocukları çok ama çok sever. Çünkü onların kalplerinden kötülük geçmez.
Etkinlik:
Mektup hazırlıyorum.
Malzemeler:
Mektup çıktısı ve makas
Mektubun haberleşme aracı olduğundan, mektubun ağzı kapandıktan sonra mektubun içindekilerden Allah’tan başka kimsenin haberi olmayacağından bahsedilir. Mektup çıktısı alınıp boyanır ve etrafından kesilir.
6- El-Halîm (Cezalandırmaya gücü yettiği halde hemen ceza vermeyen)
Hiçbir işinde acele etmeyen Allah, kötülük işleyen kullarını cezalandırmakta da acele etmez. Onlara hatalarını anlayıp pişman olmaları için bir fırsat ve zaman verir.
Uyarı:
Hadisi şerîfte; “Üç kişiden sorumluluk kaldırıldığından bunlardan birisi de bulûğ (ergenlik) çağına gelinceye kadar çocuklardır. ” (D4398 Ebû Dâvûd, Hudûd, 17) diye buyrulur. Bu hadisi düstur edinerek çocukları dinden soğutacak sert ve ağır uygulamalardan kaçınmalıyız.
Etkinlik:
Görevimiz tehlike, ödevimiz tehlike.
Malzemeler:
Doğadan materyaller (kozalak, farklı boyut/ renklerde yaprak ve taş)
Çocukların zorlanabileceği bir görev seçilir. Misal, doğadaki malzemelerle bir mandala yapılabilir. Çocuğa, bu oyunun iki tur oynanacağından bahsedilir. İlk turda ebeveyn sürekli müdahalede bulunurken diğer turda hiç müdahalede bulunmayacağı vurgulanır. İlk başta ebeveyn görseldeki gibi mandala yapar. Ardından bu mandalanın aynısını çocuktan yapmasını ister. 1. Turda çocuk her hata yaptığında ebeveyn müdahalede bulunur. 2. turda ise müdahalede bulunmayıp kendi hatasını kendi bulmasını ister. Oyun isteğe göre devam edilebilir.
7- El-Azîm (Her şeyi sonsuz derecede büyük ve mükemmel olan)
Allah büyüktür, hem de öyle büyüktür ki büyük diye bildiğimiz her şey Onun yanında sonsuz küçüktür. Ayrıca, Allah işini öyle mükemmel bir düzende yapar ki bütün bilim adamları toplansa bir atom veyahut hücre yapamaz.
Etkinlik:
Volkanik dağı hazırlıyorum.
Malzemeler:
Sulu boya, su, resim kağıdı ve pipet.
Öncelikle dağların yüceliğinden ve özelliklerinden konuşulur. Ardından lav püsküren dağlardan bahsedilir. Allah işini öyle mükemmel planlamıştır ki sönmüş volkanik topraklardan patates bitirmiştir. Yeter ki çocuklar kahvaltılarında patates kızartmasız kalmasın diye topraktan patates bitirmiştir. (3- 6yaş çocuğunun benmerkezci dönemine ait uygun dil) Sonra kağıda büyük bir dağı çizilir. Dağın üst tarafına kırmızı boya biraz sulu sürülür. Pipetle bu kırmızıları üfleyerek lav fışkırtma motifleri yapılır. (Çocuğun boyayı içine çekmemesine dikkat edilmeli.)
8- El-Gafûr (Kulların kusurlarını örten ve bağışlayan)
Bir hata işlediğimizde bunu kimsenin görmesini istemeyiz. Er- Rahman olan Allah, kusurları bir battaniyenin oyuncakları görünmez yaptığı gibi hata işleyen kullarında hatalarını örter ve sonra bağışlar.
Etkinlik:
Battaniye gibi örtüyorum.
Aile arasında 3 gün boyunca bir oyun oynanır. Bunun süresi, çocuğun yaş ve ilgisine göre değişebilir. Aileden her kim hata işlerse hata işleyene bir şey söylemeden sadece ‘battaniye oldum, örttüm’ der. Oyun böyle devam eder, oyun süresi bittiğinde yalnızca hatalı olan kişiyle hatası hakkında konuşur. Bu esnada, şefkate ve empatiye önem vererek konuşulmalı. “Ben şu davranışını yaptığında çok rahatsız oluyorum/ kızıyorum/ üzülüyorum.” şeklinde.
9- Eş-Şekûr (Kendisine Şükredenlere çok hediyeler veren)
Allahın nimetlerini saymakla bitiremeyiz. Zanneldiği üzere nimet sadece yiyecek içecek ile sınırlı değildir. Eş, dost, akraba, arkadaş, gökyüzü, yağmur gibi nimetler de bunların içindedir. Her birine ayrı ayrı şükretmeliyiz.
Etkinlik:
Şükür şemsiyesi hazırlıyorum.
Malzemeler:
Şemsiye, ip, mavi damla şeklinde karton kağıtlar, makas ve zımba.
Ebeveyn, çocuğuyla nimetler hakkında sohbet eder. Her bir yağmur damlalarına bir nimet yazılır/ çizilir. Ardından buna şükür duası da eklenir: “Allahım lıkır lıkır içebileceğim sütü yarattığın için teşekkür ediyorum/ sana şükürler olsun; Allahım yorulana kadar oyun oynayacağım bir arkadaş verdiğin için sana şükürler olsun.” Bu ifadeler damlalara eklendikten sonra görseldeki gibi ipe asılır. Bu şemsiyeyi bir köşeye asıp aklımıza geldiğinde daha sonra buraya notlar ekleyebilir veyahut okuyabiliriz.
10- El-Hafîz (Koruyan, Muhafaza eden)
Bir ağacın özellikleri tohumunda; ördeğin özellikleri yumurtasında; İnsan bedeninki ise hücre içinde saklayıp koruyan Allah, her şeyi böyle korur.
Etkinlik:
Kozalak deneyi yapıyorum
Malzemeler:
Farklı büyüklükte kanatları açık kozalak, büyüteç, soğuk su, kağıt ve keçeli kalem.
Öncelikle, büyüteç ile kozalaklar incelenir. Kâğıdı ortadan ikiye çizgiyle bölünür. Deney öncesi ve sonrası tahminler çizilir/yazılır. Kozalaklar suya girdiğinde ne olacak diye deney öncesi tahminleri alıp kağıda resmetmeleri istenir. Ardından suya koyup bir süre beklenir. Bu süre boyunca hafızamızda önceden kalan (hafızamızdaki bilgileri de koruyan Allaha hamd olsun) şarkı, parmak oyunu oynanabilir. Ardından deney sonrası sohbet ederek bu gözlemleri kağıdın diğer tarafına çizmeleri istenir. Böylece kozalak, içindeki tomurcukları korumak için soğuk suda kanatlarını kapattığı sonucuna ulaşılır.
İstifadeli olması duasıyla vesselam. Selametle…
Karadeniz Teknik Üniversitesi okul öncesi öğretmenliği mezunu.
Güzellikleri daha yakından görmek için hayret gözlüğünü yanında taşıyan, üstü tozlanan din ve değerleri geliştirmeyi dert edinen ve ne kadar büyürse büyüsün talebeliği hiç bırakmak istemeyen bir yolcu.. Bir de Çocuk edebiyatı yazar yolcusu kendisi.