Ramazan Söyleşileri: Fildişi Sahilleri’nde Ramazan

Farklı ülkelerde mübarek Ramazan ayının nasıl yaşandığını ele aldığımız Ramazan Söyleşileri serimizin bu seferki konusu: Fildişi Sahilleri’nde Ramazan

Öncelikle sizi tanıyabilir miyiz?

Tabii ki. Barış Eren, 1989 Patnos/Ağrı doğumluyum. İlk ve orta öğrenimimi Patnos’da tamamladım. Yüksek öğrenimimi de Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi Sınıf Öğretmenliğini bitirerek tamamladım. Aziz Mahmud Hüdayi Vakfının yurt dışı hizmetleri kapsamında Afrika’da 6 yıl kadar bulundum. Şu anda da Diyarbakır’da Dicle İlim İrfan Gençlik ve Yardımlaşma Derneğinin Yönetim Kurulu Başkanlığını yürütüyorum. Evli ve 2 çocuk babasıyım.

Pandemi ile birlikte Fildişi Sahilleri’ndeki Müslümanların hayatında neler değişti? Pandemide Ramazan nasıl geçiyor?

Ben 1 Ocak 2019 tarihinde Fildişi Sahili’nden Türkiye’ye temelli dönüş yaptım. Pandemi sürecini orda yaşamadım. Ancak gerek sosyal medya üzerinden gerekse oradaki arkadaşlarımız ile yaptığımız telefon görüşmeleri ile Fildişi Sahilleri’ndeki durumu takip ediyorum. Pandemi sürecinin bizde etkili olduğu kadar orada etkili olmadığını görüyoruz. Normal hayatta çok ciddi bir değişiklik yok ve insanlar hayatlarına devam ediyorlar. Pandeminin Ramazan ayı üzerinde de çok ciddi bir değişikliğe sebep olmadığını ayrıca gözlemledik. Camilerde teravihler kılınmakta, toplu iftarlar, sohbetler yapılmakta. Hayat rutin haliyle devam etmektedir.

Biraz da pandemi öncesindeki zamana dönelim. Normalde Fildişi Sahilleri’nde Ramazan nasıl yaşanır Müslümanlar arasında? Bu konuda neler söylersiniz?

Ramazan bütün İslam aleminde olduğu gibi Fildişi Sahili’nde de Müslümanlar arasında bir heyecan vesilesi olmaktadır. Bu ayda özellikle Müslümanlar arasında bir yardımlaşma süreci başlar. Yerli ve yabancı sivil toplum kuruluşları ihtiyaç sahibi ailelere gıda kolileri ulaştırmaya gayret eder. Bireysel olarak da bazı zengin insanlar çevresine gıda paketi yardımında bulunmaya çalışır.

Hem Türkiye’de hem de Fildişi Sahilleri’nde Ramazanı tecrübe ettiniz. İki Ramazan’ı kıyaslayacak olursanız neler söylersiniz?

Her şeyden önce Fildişi Müslümanlarında namaz hassasiyeti çok fazla. Ezan okunduğu gibi iş yerinde, çarşıda, kaldırımda cemaat olmuş namaz kılan insanları görebiliyorsunuz. Fildişi Sahili’nde Ramazan’da oruca başlamak için hilali görme var. Müslümanlar din görevlilerinden gelecek habere göre oruca başlıyorlar. Bazı yıllarda Türkiye’den bir gün sonra oruca başlanıyor. Bu da çok değişik bir duyguya sebep olmakta. Türkiye’de bir yıl öncesinden ramazan ayının tarihi belli. Türkiye’de ise sahur vakti gelen Ramazan davulcusunu, iftara yakın pide kuyruğunu insan özlüyor. Bunlar da geleneğimizden gelen güzelliklerimiz.

Fildişi Sahilleri’nde Ramazan’a özel olarak yapılan neler var? Malum bizde pide ve güllaç var mesela ya da Ramazan davulcusu. Bu tarz değişik örnekler var mı normalde olmayıp Ramazan’da hayatınıza giren?

Fildişinde Müslümanlar, iftar ve sahurda hibiskus bitkisinden yapılan “bissap” adlı içeceği sofralarından eksik etmiyorlar. Bu içecek gibi yerel bitkilerden elde edilen başka içecekler de iftar ve sahurda sofralarda yerlerini almakta.

Gayrimüslimlerin Ramazan’da size yaklaşımı nasıl? Saygı duyuyorlar mı?

Fildişi Sahili’nde gayrimüslimler ve Müslümanlar arasında sosyal ilişkilerde din belirleyici rol oynamıyor. Herkes kendi dini inançlarını rahat bir şekilde yaşıyor. İnsanlar bu noktada gayet hoşgörü içerisinde yaşamaktadırlar. Ramazan’da gayrimüslim zenginlerden Müslümanlara gıda kolisi dağıtımı yapanlar da oluyor.

Toplu iftarlar yapılıyor mu? Yapılıyorsa nasıl oluyor?

Yurt dışından ve özellikle de Türkiye’den gelen STK’lar aracılığı ile ülkenin farklı yerlerinde iftar sofraları açılıyor. Bu iftar sofralarından fakirler istifade ediyor. Bu iftar sofraları Ramazan ayı boyunca devam ediyor.

Ramazan’ın son on günü nasıl geçiyor? İtikâf ve Kadir Gecesi’ne dair neler söylersiniz?

Kadir Gecesi’nde teheccüd namazı cemaatle camilerde kılınır. Tesbihatlar, zikirler yapılır. Kur’an, Delailül Hayrat okunur. Sabaha kadar devam eder. İmamlar genelde Ramazan ayının önemi ve güncel konularını hutbelerinde işliyorlar. Bütün camilerde aynı konu ele alınmamaktadır.

Ramazan ayının son on gününde farklı camilerde itikâfa girenler oluyor. İsteyen istediği camide itikâfa girebilmektedir. Camilerde şeyhler ve imamlar tefsir dersleri yapmaktadır. Halk bu derslere yoğun ilgi gösteriyor. Ramazan ayı içerisinde bu dersler devam ettirilir. Ramazanın son on günü camilerde cemaatle teheccüd namazı kılınır.

Ramazan’la birlikte Müslümanların hayatında açıkça değişen şeyler var mı?

Her yerde olduğu gibi Fildişi Sahili’nde de Ramazan ayının gelişi Müslümanların üzerinde, yaşayışlarında etkiye, değişime sebep oluyor. İnsanlar Ramazan’ın manevi iklimi vesilesi ile kendilerine bir çeki düzen veriyorlar.

Fildişi Sahilleri’nde bayram resmi olarak tatil mi? Bayramı nasıl geçiriyorsunuz?

Fildişi Sahili’nde Müslümanların ve Hristiyanların dini günlerinde resmi tatil oluyor.  Bayramda herkes en güzel kıyafetlerini giyer, bayram namazına gider. Bayram namazından sonra bayramlaşma yapılır.

Diğer ülkelerdeki söyleşileri okumak için: Ramazan Söyleşileri

Kaynaklar

1. Ramazan Söyleşileri: Fildişi Sahillerinde Ramazan, https://www.hudayivakfi.org/