10 Farklı Coğrafyadan 10 Ramazan Yemeği

Müslümanların içini sevinçle kaplayan mübarek ramazan ayı İslam coğrafyasında çeşitli şekillerde karşılanır ve yaşanır. Pek çok kültürü barındıran İslam âleminde, Müslümanların ramazan ayına özel farklı uygulamaları mevcuttur. Her kültürün kendine has ramazan geleneklerinden en dikkat çekeni ise o bölgenin ramazan ayına özel hazırladıkları yemekleridir. Biz de bu farklı ramazan yemeklerini görebilmek adına bu yazımızda on farklı İslam coğrafyasından on farklı ramazan yemeğini sizler için derledik.

1.Bosna – Topa

Saraybosna’da iftarların vazgeçilmezi olarak kabul edilen Topa, ramazana özgü yemeklerin başında geliyor. Kaymak, tereyağı ve çeşitli peynirlerle yapılan Topa, iftarda hurma ve suyun hemen ardından servis ediliyor. Sıcak olarak servis edilen ve çatal kaşık kullanmadan sıcak pide ile yenilen bu yemek Saraybosna’da iftar sofralarının olmazsa olmazıdır. Bosna’nın farklı şehirlerinde de yapılan Topa, aslen Saraybosna’ya ve ramazana özgü bir tattır. Ayrıca şehrin en eski geleneklerinden kabul edilir.

2.Pakistan – Pakora

Pakistan’ın geleneksel yemeklerinden olan Pakora iftar sofralarının olmazsa olmazı olarak kabul ediliyor. Nohut unu, patates, acı yeşil biber ve yumurtanın karıştırılmasıyla elde edilen hamur kıvamındaki karışım, küçük parçalar halinde kızartılıyor ve ara sıcak olarak servis ediliyor. Pakistanlılar bu yiyeceği evde kolayca hazırlayabildiği gibi dışardan hazır da alabiliyor. Pakora’yı özellikle ramazan aylarında pek çok dükkânda bulmak mümkün oluyor.

3.Fas – Chebakia

Ramazanın heyecanla karşılandığı Fas’ta ise iftar sofralarında mutlaka bulunan tat Chebakia (Şebakiya) tatlısıdır. Ramazana özel geleneksel tatlardan olan Chebakia, balla tatlandırılan ve çiçek şekli verilen susamlı bir kurabiyedir. Buğday unundan yapılan çiçek şeklindeki hamurun kızartılıp portakal çiçeği suyuyla tatlandırılmış bala daldırılmasıyla yapılır. Kendine özgü şekliyle bilinen bu tatlı özellikle ramazan ayında sokaklarda ve kahve içilen mekanlar gibi pek çok yerde bulunur. Bu tatlı ayrıca mkharka olarak da bilinir.

4.Lübnan – Fettuş

Lübnan’da ramazan sofralarının vazgeçilmezi olan Fettuş salatası, Lübnan mutfağının en sevilen, en pratik ve doyurucu salatasıdır. Geleneksel pide ekmeği ile yapılması onu Lüban’a has kılan özelliğidir. Lokma büyüklüğünde parçalar halinde kesilen pide ekmeği daha sonra kızartılıyor ve ızgara yapılıyor. Ardından salatalık, domates, biber, soğan gibi mevsim sebzeleriyle karıştırılıyor. Nane ve maydanoz gibi otlar da ekleniyor. Son olarak zeytinyağı, limon suyu ve nar ekşisi gibi sosların da eklenmesiyle hazır hale geliyor. Suriye, Filistin, Ürdün ve Irak bölgelerinde de yapılan bu salata oldukça meşhur bir salatadır.

5.Malezya – Bubur Lambuk

Bubur Lambuk, Malezya’nın ramazan boyunca sofralardan eksik olmayan geleneksel yiyeceğidir. Ülkenin en yaygın lezzeti olan Bubur lambuk özel bir tür pirinç lapasıdır. Kıyma, pirinç, tarçın, karanfil, sarımsak ve kişniş ile hazırlanan bu yiyecek, yalnızca ramazan ayında yapılıyor. Ramazan boyunca her gün erken saatlerde pişirilip küçük kaplarda satılıyor. Ayrıca haftanın hemen hemen her gününde camilerde pişirilip ikindi vaktinde ücretsiz olarak dağıtılıyor. Yaklaşık yetmiş yıldır devam eden bu gelenek Malezya ramazanlarının öne çıkan özelliklerindendir.

6.İran – Zoolbia Baamieh

İran halkının en meşhur ramazan geleneklerinden olan Zoolbia Bamieh bir tür şerbetli tatlıdır. Bizdeki lokma tatlısına benzeyen Zoolbia farklı şekiller verilerek yapılır. Hamuruna ek olarak safranın da katıldığı karışım kızgın yağda kızartılıyor. Şerbetine ise gül suyu ekleniyor. Farklı şekillerde servis edilen bu tatlı İran’da ramazan boyunca dükkanlarda satılıyor. 

7.Katar – Harees

Katar’da ramazan sofralarının olmazsa olmaz yemeği Harees’tir. Haşlanmış ya da öğütülmüş buğdayın tarçın ile dövülmüş et veya tavuk ile karıştırılmasıyla hazırlanıyor. Yoğun bir püre kıvamında olan bu yiyecek ortasına bolca yağ dökülerek servis ediliyor. Katar’da ramazan geleneklerinden olan bu meşhur yiyecek aynı zamanda diğer körfez ülkelerinde de tüketiliyor.

8.Irak – Mesguf

Irak’ta ramazan sofralarının gözdesi olan Mesguf, sazan balığından yapılan bir yemektir. Irak mutfağının sembolü olan bu yiyecek Iraklıların milli yemeği olarak kabul edilir. Ramazan boyunca hem evlerde hem de lokantalarda bol bol tüketilen Mesguf özellikle Dicle Nehrinden tutulan erkek sazan balığının ızgarada pişirilmesiyle yapılıyor. Haftada en az bir kez balık yemenin rızık ve bereket getireceği inancına sahip olunması nedeniyle tüketimi oldukça fazladır.

9.Endonezya – Kolak Pisang

Endonezya’da ramazan ayının en önemli unsurlarından biri olarak görülen yiyecek Kolak Pisang’dır. İftar sofralarının vazgeçilmezi olan Kolak Pisang bir tür muz çorbasıdır. Palmiye şekeri, pandan yaprağı, hindistan cevizi sütü ve muzdan yapılan bu tatlı çorba, ramazan boyunca Endonezya sokaklarında kurulan tezgahlarda satılıyor. Çeşitli meyve ve sebzelerin de eklendiği bu çorbanın, gün içinde düşen kan şekerine ve halsizliğe iyi geldiğine inanılıyor. Bu nedenle iftarlar genelde bu geleneksel çorba ile açılıyor.   

10.Umman – Mishkak

Umman’da ramazan boyunca tüketilen Mishkak bir tür etli yemektir. Umman’a özgü bir yemek olan Mishkak sığır, koyun veya tavuk etiyle yapılıyor. Küp şeklinde doğranan etlerin farklı baharatlarla marine edilerek ızgarada pişirilmesiyle hazırlanıyor. Kullanılan baharatlar arasında kakule, karanfil ve zencefilin olması bu yemeği Umman’a has kılıyor. Ramazan boyunca sokaklarda da satılan bu yemek pirinç pilavı ile veya ekmek arasında servis ediliyor.

Kaynakça:

1. Özay, M. (2014, Temmuz 12). Malezya’da Ramazan tadı: Babur Lambok. Dünya Bizim: https://www.dunyabizim.com/dunyada-kultur/malezyada-ramazan-tadi-bubur-lambok-h17618.html
2. Akça, M. (2017, Ağustos 21). Katar’da Ne Yenir?: İhtişamın Ülkesi Katar’da Ne Yenir? Jolly Tur: https://blog.jollytur.com/ihtisamin-ulkesi-katarda-ne-yenir/
3. Atanur, M. (2018, Mayıs 21). Endonezyalılar’ın vazgeçilmezi: Muz çorbası. Yeni Şafak: https://www.yenisafak.com/ramazan/endonezyalilarin-vazgecilmezi-muz-corbasi-3332836
4. Benlafquih, C. (tarih yok). Chebakia nasıl yapılır – Mkharka (Fas Susam ve Ballı Çerezler). Hiloved: https://tr.hiloved.com/chebakia-nasil-yapilir-mkharka-fas-susam-ve-balli-cerezler/
5. Deveci, M. (2016, Haziran 30). Pakistan’da İftar Sofrası – Pakora, Samosa ve Çelebi Tatlısı – Devrialem – TRT Avaz. TRT Avaz: https://www.youtube.com/watch?v=W9cLxUVDL3E
6. Emre. (2020, Kasım 10). İran Tatlıları: İran Mutfağının En Meşhur Tatlıları. Beyefendi Gibi: https://beyefendigibi.com/iran-tatlilari-meshur-iran-tatlilari/
7. Fındık, Ş. (2021, Nisan 16). Ramazan Söyleşileri: Malezya’da Ramazan. Bi Dünya Haber: https://www.bidunyahaber.org/ramazan-soylesileri-malezyada-ramazan/
8. Fattoush (Lübnan). (2021, Mart 29). Mutfak Kültürü: https://mutfakkulturu.com/2021/03/29/fattoush-lubnan/
9. Irak’ta Ramazan Sofralarının Gözdesi ‘Mesguf’. (2011, Ağustos 2011). TRT Haber: https://www.trthaber.com/haber/yasam/irakta-ramazan-sofralarinin-gozdesi-mesguf-7051.html
10. Omurcalı, E. (tarih yok). Zülbiye (Zoolbia). Sofra: https://www.sofra.com.tr/tarifler/serbetli-tatlilar-ve-helvalar/zulbiye-zoolbia
11. Pala, P. (2019, Aralık 1). Fas’ta Tadılması Gereken 11 Yerel Lezzet. GezginGo: https://gezgingo.com/fas-yemekleri/
12. Saraybosna’da ramazana özgü lezzet: Topa. (2021, 05 09). Balkan News: https://www.balkannews.com.tr/yasam/saraybosna-da-ramazana-ozgu-lezzet-topa-h234.html
13. Umman Meşhur Yemekleri. (tarih yok). YTur: https://www.ytur.net/gezi-rehberi/umman/ne-yenir