Bi’ Dünya Haber ailesi olarak İslam’ın farklı coğrafyalardaki izlerini takip ettiğimiz haberlerimizin bugünkü ev sahibi Moritanya. Moritanya’da İslam nasıl doğmuş, gelişmiş ve şu anki durum nedir sorularına cevap arayacağımız haberimizi istifadenize sunuyoruz.
Moritanya’da İslam
Dünyanın hazinesi Afrika’nın kuzeybatısında yer alan Moritanya’nın İslam serüveni 8.yy’a dayanıyor. Resmi adıyla Moritanya İslam Cumhuriyeti’nde İslam’ın yayılmasının ana etkeni bölgeye gelen Müslüman tüccarlar olmakla birlikte devamında gelen tasavvufi hareketlerin de çok ciddi bir payı olmuştur. Gana bölgesinin putperest krallarının, başlangıçta Müslüman Berberilerin bölgede kalmasına izin vermesi ve toplumsal kaynaşmaya müsaade etmesinin de İslam’ın yayılmasına ön ayak olduğu görülmektedir. Daha sonraları ise War Dyabe gibi Senegal nehri yakınlarındaki Müslüman krallar İslam’ın yayılmasında etkili olmuştur.
Murabıt Devleti’nin kurucusu olan Abdullah b. Yasin eliyle bölgedeki tüm Berberiler Müslüman olmuş, Maliki mezhebi tüm Batı Afrika topraklarına hâkim olmuştur. Bahsi geçen dönemden itibaren Şazeliyye başta olmak üzere yayılmaya başlayan tarikatlar da Moritanya’da İslami hayatın etkisini gitgide arttırmıştır. 13-15. yüzyıllar arasında Merînîlerin hüküm sürdüğü Moritanya, daha sonra Hassânîlerin kontrolüne geçmiştir. İkinci dünya savaşından sonra Moritanya’nın bağımsızlık mücadelesi 10 yıl sürmüş; 1958 yılında ülke özerk hale gelmiş, 1960’ta ise bağımsızlığını kazanmıştır. Bir İslam Cumhuriyeti olan Moritanya’da devlet başkanının Müslüman olması anayasal bir gerekliliktir.
Moritanya’nın Bugünkü Durumu
19.yy’ın ortalarında başlayan Fransız sömürgesi politikalarına karşın İslamiyet’le olan bağını koruyan Moritanya, halen halkının %100’ünün Müslüman olduğu bir ülkedir. Ülkede yaygın olan mezhep Malikilik, tasavvufi hareket ise Şazeliyye’dir. Abdulkerim el-Muğayli vesilesiyle bölgeye girmiş ve sonrasında el-Kadiriyyetu’l-Fadiliyye ve el-Kadiriyyetu’l- Bekaiyye olarak iki kola ayrılmış. Şu an Batı Afrika’nın en büyük tarikatı olan Kadiriyye tarikatına bağlılığın devam ettiği Moritanya’da Ticanilik ve Vehhabiliğin de yaygın olduğu görülmektedir.
Tüm bunların yanında Moritanya’da hafızlık, hadis ve fıkıh gibi İslami ilimlerin yaklaşık on yıllık eğitiminin verildiği Mahzara adı verilen çöl medreseleri bin yıldan bu yana ekonomik zorluklara rağmen halen faaliyetlerini yürütmektedir. İmkansızlıklarla dolu bu ilim yolculuğunda icazet alan öğrenciler yine mahzaralarda müderris olarak görevlendirilmektedir. Mahzaralara Diyanet ve TİKA gibi Türk yardım ve sivil toplum kuruluşlarının destekleri devam etmektedir.
Allah tüm mazlum coğrafyalardaki Müslümanları korusun, ilim yolcularının sayısını ve rütbelerini yükseltsin.
