Çok şükür ki asrımızda da yaşantısına, çalışmalarına, çabasına ve tesirlerine bakarak kendilerini örnek alabileceğimiz alimlerimiz yaşıyor. Kendilerini tanıyıp yaşayış şekillerinden ders almamız gereken bu alimlerden biri de hiç şüphesiz Muhammed Tâkî Osmânî. Onun yaşantısı hepimizin kendine göre farklı dersler çıkarabileceği kadar dolu, canlı ve çeşitliliğe sahip.
Muhammed Tâkî Osmânî tek bir alanla yetinmeyip birçok ilim dalında kendini geliştirmiş bir alim. Hukuk, siyaset, edebiyat, fıkıh ve hadis gibi ilim dallarında çalışmaları bulunuyor. Günümüzde çoğu insan bir ömre bu ilimlerden ancak birini sığdırabilirken, Muhammed Tâkî Osmânî bunların hepsini nasıl başarmış peki?
İlmî çalışmalarını bir görev olarak değil; yaşam biçimi olarak gören ve bu bilinçle çalışmalar yapan bu yaşayan alimi gelin birlikte tanıyalım.
İlim Yolunda Bereketli Bir Yolculuk
Muhammed Tâkî Osmânî, 1943’te Hindistan’da dünyaya gelmiş. O henüz beş yaşındayken Pakistan’ın bağımsızlığı sonucu ortaya çıkan ihtiyaçlar sebebiyle babası Muhammed Şefî’ye görev verilmiş ve Pakistan’a hicret etmişler.
Muhammed Tâkî Osmânî’nin ilimle ilgilenmeye başlaması küçük yaşlara dayanıyor. İlk eğitimini annesinden almış. Erken yaşta Farsça ve Urduca öğrenmiş. İlk medrese eğitimine Pakistan’da babasının kurmuş olduğu Daru’l-Ulum Karaçi Medresesi’nde başlamış. Buradan Klasik İslâmî İlimler ve Arap Dili ve Edebiyatı’ndan dersler alarak mezun olmuş. Daha sonra babasının rehberliğinde fıkıh alanında Daru’l-Ulum Karaçi’de uzmanlık derecesine ulaşmış. Onun İslâmî İlimlere yönelmesinde babasının rehberliği çok büyük bir önem taşıyor.
Muhammed Tâkî Osmânî, edebiyat lisans, hukuk lisans aynı zamanda Arap Dili ve Edebiyatı yüksek lisans diplomasına sahip. Güncel meselelere daha fazla hâkim olabilmek için ekonomi ve siyaset alanlarıyla da ilgilenmiş. Yani hem dünya hem de ahiret ilimlerinin bizlere gerekli olduğunun bilinciyle hareket etmiş. Kendisinin çeşitli tasavvufi icazetleri bulunmakla birlikte daha çok fakih ve muhaddis olarak biliniyor.
Örnek Alınacak Bir Çalışma Hayatı
Muhammed Tâkî Osmânî’nin çalışma hayatı da eğitim hayatı gibi dolu ve bereketli geçmiş. Emekli oluncaya kadar Pakistan’da şerî davalar bölümünde hakimlik yapmış. Şimdilerde ise Daru’l-Ulum Karaçi’de rektör yardımcılığı yapmakta. Günümüzün önde gelen İslami finans araştırmacısı olarak görülüyor. Bundan dolayı da birçok ulusal ve uluslararası kurumlara danışmanlık yapıyor. İslami finans ile ilgili yetkinliğinden dolayı Uluslararası İslami Finansal Kuruluşlar Muhasebe ve Kuruluşu’nun (AAOIFI) başkanlığını yapıyor. İslam Konferansı Teşkilatı İslam Fıkhı Akademi’sinin daimi üyesi. Daha birçok kurum ve kuruluşta önderliği ve üyeliği sürüyor.
Muhammed Tâkî Osmânî, başarılarla dolu hayatında çeşitli ödüller de almış. 2004’te Birleşik Arap Emirlikleri tarafından Dubai’deki yıllık İslam Finans Formu (IIF) sırasında İslami finans alanındaki hizmet ve başarılarından dolayı bir ödül verilmiş kendisine. Aynı zamanda “Dünya’nın En Etkili 500 Müslümanı” listesinde 2017’den beri 6. sırada yer alıyor ve geçen yüzyılın İslam’ı yeniden canlandırıcı girişimcilerin en başarılılarından biri olarak kabul ediliyor.
Bereketli Bir Yaşantının Meyveleri
Bereketli hayatının meyveleri olarak kabul edebileceğimiz birçok çalışması bulunuyor Muhammed Tâkî Osmânî’nin. Muhtelif alanlarda makaleleri, çeşitli dergilerde yazıları ve İslami ilim dallarında Arapça, Urduca ve İngilizce olarak yazılan 100 civarında önemli eseri mevcut. Bu eserlerden bazıları: Sünnetin Değeri ve Bağlayıcılığı, İtikaf Risalesi, Fetva Usulü, Ulum’ul Kuran, İslam Ekonomisine Giriş, Mezhep Taklidinin Şer’i Hükmü, Çağdaş Fıkhî Meseleler Hakkında Araştırmalar.
Küresel Otoriteye Sahip Olmak
Sözün özü Muhammed Tâkî Osmânî’nin etki alanının bu kadar geniş olmasının en güçlü sebeplerinden biri onun İslami Finans konusunda küresel bir otoriteye sahip olması. Orta Doğu dışında en etkili İslamcı yazarlardan biri olması, geçmiş meselelerle günümüz meseleleri arasında kurduğu irtibat ve güncel meselelere çözüm getirmede sahip olduğu yetkinlik, bütün İslami ilimlere olan vâkıflığı ve çok çeşitli alanlarda eser telif etmesi, ayrıca tebliğ konusunda gerçekleştirdiği başarılı faaliyetler, onun ilminden çok daha geniş bir kitlenin faydalanmasını sağlamış.
“İlim meclisleri cennet bahçeleridir”. Muhammed Tâkî Osmânî’nin ilim meclisinde yaptığı bir sohbet.
