Gönüllerde Gül Yetiştiren Adam: Rasim Özdenören
Son birkaç yılda çok fazla kişiyi bu dünyadan daha hayırlı olan yurda, asıl yurdumuza uğurladık. Sezai Karakoç, Teoman Duralı ve daha nicesi… Şimdi kendisini zikredeceğimiz kişi Yedi Güzel Adam’ın sonuncu yolcusu, yazdığı denemeler ve öyküleriyle Türk Edebiyatı’nda özel bir yeri olan, gül yetiştiren adam Rasim Özdenören. İnşallah bu kişiye yaraşır bir yazıyı siz okurlarımıza sunabilirim. Güzel, bereketli okumalar…
Rasim Özdenören, 20 Mayıs 1940’ta Kahramanmaraş’ta doğdu. Babası mühendis olan Özdenören’in, Alaaddin adında bir de ikiz kardeşi vardı.
Özdenören eğitimine Kahramanmaraş Sakarya İlkokulu’nda başlasa da babasının tayinlerinden dolayı üniversiteye kadarki eğitimini Maraş, Malatya, Tunceli gibi şehirlerde geçirdi. 1955’te başladığı Maraş Lisesi’nden 1958’de mezun oldu. Yine aynı yıl İstanbul’a geldi ve İstanbul Üniversitesi’nde eğitimine başladı. Hukuk Fakültesi’ni ve Gazetecilik Enstitüsü’nü bitirdi. Özdenören üniversiteden sonraki yıllarında birçok farklı yerde bulundu ve görev yaptı. Yüksek lisansını tamamlamaya çalışırken Amerika’ya gitti ve çeşitli eyaletlerde ekonomik konularda araştırmalar yaptı. 1975’te Kültür Bakanlığı’na Bakanlık müşaviri olarak atandı. Devlet Planlama Teşkilatı’nda uzman olarak çalışan ve hayatının ilerleyen zamanlarında farklı görevlerde yer alan Özdenören’in edebi kimliğine bakalım.
İlk Gençlik Yıllarına Dayanan Edebiyat Sevgisi
Edebiyat severlerin uğrak noktalarından biri olan Yedi Güzel Adam’ı oluşturan kişiler lise yıllarında birbirlerine yoldaşlık yapmaya başlamışlardı. Dergileri takip edip yazılar yazan arkadaşların arasında tek hikayeci Rasim Özdenören’di. Ekipçe Maraş Lisesi’nin dergisi olan Hamle dergisini tekrardan canlandırdı. Rasim Özdenören; Cahit Zarifoğlu, Mehmet Akif İnan, Erdem Beyazıt ve Alaaddin Özdenören ile birlikte Mavera dergisini çıkardı. Özdenören’in ilk hikayesi “Akarsu”, 1957 yılında Varlık dergisinde yayımlandı. 1962’de düşünce ve yazı tarzının şekillenmesinde çok büyük etkisi olan Sezai Karakoç ile tanıştı ve yazı yazmaya ara verdiği 3 yıllık süreçten Karakoç’un onu yazmaya teşvik etmesiyle çıktı.
Kendine ait hikaye dilini 1967’de çıkan ilk kitabı Hastalar ve Işıklar ile yakalayan Rasim Özdenören sonrasında sırasıyla Çözülme, Çok Sesli Bir Ölüm ve Çarpılmışlar adlı eserlerini yayımladı. Batılılaşma konusunu anlattığı ve bugün çoğumuzun Rasim Özdenören denildiğinde akıllara gelen ilk eseri Gül Yetiştiren Adam 1979 yılında çıktı. Edebiyatımızın daha çok Batıya eğilerek konu seçimi yaptığı zamanlarda yazar Rasim Özdenören konularını insanımızdan aldı ve Cumhuriyetle birlikte Modernizmin Türk insanında ortaya çıkardığı etkileri gözlemleriyle paylaştı.
Özdenören’in eserlerini okuduğumuzda kim olduğunu ve nereye ait olduğunu tam olarak belirleyememiş insanın yaşadığı tedirginliği hisseder ve onunla bir yolculuğa çıkarız. Bu tedirginlik, kişinin benzemeye çalıştığı insan tipine tam yönelemeyip sonrasında kendisini de kaybetmesiyle daha da artar ve arttıkça kişi hem kendisine hem de çevresine yabancılaşır. Özdenören bu konular etrafında şiirsel bir dille sadelikten de ayrılmayarak denemeler ve öyküler kaleme aldı. Özdenören daha birçok eser yayımladı ve üslubuyla okuyucularını etkilemeye devam etti.
Birçok dergide yazıları yayımlanan yazar Yeni Şafak’ta köşe yazarlığı da yaptı ve eserlerinin bazıları filme çevrildi. Özdenören; Türkiye Milli Kültür Vakfı Fikir Ödülü’ne, Necip Fazıl Kısakürek Ödülleri’nde Necip Fazıl Saygı Ödülü’ne, Cumhurbaşkanlığı Kültür Sanat Büyük Ödülü’ne ve daha birçok ödüle layık görüldü.
Şimdi yazarımızın kitaplarından birkaç alıntı paylaşarak yazımızın sonuna yaklaşalım:
“İçinizdeki İslam’ı gösterin. Çünkü İslam, sizin üzerinizde görünmek ister. İman gizlidir, İslam açık. İman kalptedir, İslam zahirde. İslam Şeriatsa, Şeriat sizin amellerinizde görünmek ister.’’ -Gül Yetiştiren Adam
‘’Kuşkusuz, sonucun zafer olmasını dileriz, fakat amaç zafer değildir. Amaç, Allah’ın rızasını kazanmaktır. O’nun rızasını kazanabilmişsem, görünürde yenilmiş de olsam gerçekte galip sayılırım.’’ -Müslümanca Düşünme Üzerine Denemeler
‘’Eğer, yüreğinizde bir bulantı, kafanızda bir kuşku hissediyorsanız, eğer varlığınızda bir rahatsızlık, çevrenizde bir huzursuzluk varsa, kader sizi seçmeye çağırıyor demektir. Seçim hakkını kullanmamak da bir seçmedir.’’ -Yeniden İnanmak
Daha fazlasını okumak ve hissetmek istiyorsanız bir sonraki kitap alışverişine yazarımızın eserlerinden birkaçını eklemenizi öneriyoruz.
Vefatı
Çağımızın Müslümanının yaşadığı sıkıntıları anlatan yazıları kaleme alıp bize seslenen ve bize ulaşmaya çalışan kişilerin cenaze törenlerini onların insanlara verdikleri son ders olarak düşünebiliriz. Rasim Özdenören de geçtiğimiz Temmuz ayının 23’ünde son dersini verdi. Düşünce tarzıyla ve onu eserlerinde yansıtma şekliyle öne çıkan Özdenören’den geriye üzerine düşünüp kendimize pay çıkaracağımız eserleri kaldı. Kendisine gül bırakmak isterseniz Eyüp Sultan Mezarlığı’ndaki kabrini ziyaret edebilirsiniz.