İbnü’l-Cezzar
Bu yazımızda sizlerle birlikte yardımsever bir hekim olan İbnü’l-Cezzar’ı ve çalışmalarını öğreneceğiz. Keyifli okumalar.
İbnü’l-Cezzar Kayrevan’da hekim bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. Bazı kaynaklarda net olmamakla birlikte 898 yılında doğduğu belirtiliyor. Batı dünyasında “Aburafar, Abincali” gibi isimlerle tanınıyor. Hayatı hakkındaki bilgiler ise oldukça sınırlı.
İlk eğitimini göz doktoru olan babası ve amcası Ebubekir’den aldıktan sonra dönemin ünlü hekimlerinden dersler almaya devam etti. İbnü’l-Cezzar kıymetli bir hekim olduğu kadar yardımsever de bir hekimdi. Hastaları evinde tedavi eder, düşkün ve muhtaç kimselerin sağlık sorunlarıyla karşılık beklemeden ilgilenirdi. Ayrıca yoksul kimselere yardımcısı araçlığıyla ücretsiz ilaçlar dağıtırdı.
İbnü’l-Cezzar bazı hekimlere nazaran dönemin devlet büyüklerinden ve saraydan uzak, sade bir hayatı ve hekimliği tercih etmişti. Kaynaklar onu gözü tok, sade ve dindar bir hekim olarak tarihe geçirmişti. Yaşadığı dönemin hekimleri tarafından da tıp başta olmak üzere birçok ilimdeki bilgisi, başarısı ve ahlakıyla övgüyle anılmıştı.
İbnü’l-Cezzar’ın dünyaya geldiği Kayrevan’da 900’lü yıllarda vefat ettiği söyleniyor. Vefatından geriye ise tıp başta olmak üzere birçok eser ve zengin bir kütüphane bıraktı.
İbnü’l-Cezzar’ın kırka yakın eseri olduğu biliniyor. Günümüze ulaşan eser sayısı ise oldukça sınırlı. Tıp alanında yazdığı Kitabü’l-İ’timad basit ilaç yapımını konu alan bir eserdi. Eserlerini yazarken kadim bilgilerden yararlanan İbnü’l-Cezzar münzevi bir hayat sürdüğü için diğer Müslüman hekimlerin kaynaklarından haberdar olamamıştı.
Tıp alanındaki çoğu konu hakkında eser kaleme alan İbnü’l-Cezzar Kitabü’l-sıbyan adlı eserinde doğumu, çocuk hastalıkları ve tedavilerini detaylı şekilde ele almıştır. Fakir ve düşkünler hakkında ise Tıbbü’l-fukara adlı eseri kaleme almış ve hangi yöntemlerle tedavi edileceklerini anlatmıştı. İbnü’l-Cezzar melankoli, unutkanlık ve hafıza kaybını konu alan ve tedavilerini anlattığı eserler de ortaya koydu.
İbnü’l-Cezzar’ın tıp ilmine yaptığı en büyük katkılardan biri de tıbbı branşlara ayırmasıydı. Pediatri, gastroloji, üroloji gibi branşlarda farklı tedavi yöntemleri geliştirerek tıbba yenilikler getirdi.
Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi Bilim Tarihi bölümü mezunuyum. Aynı zamanda yine Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi Geleneksel Türk Sanatları son sınıf öğrencisiyim. Çeşitli bloglarda kültür ve tarih alanlarından yazılar yazıyorum.
