Kur’an-ı Kerim Öğretiminde Oyunlar ve Etkinlikler Kitabı

Sitemiz aracılığıyla sizlere binlerce kilometre ötedeki kardeşlerimizin güzel çalışmalarını ulaştırmaya gayret ediyoruz. Bugün ise yanı başımızdaki birkaç güzel insanın “Çocuklara Kur’an-ı Kerim öğretmenin eğlenceli bir yolunu bulabilir miyiz?” sorusu etrafında yaptıkları özgün bir çalışmayı sizlere anlatacağız. Öyleyse gelin Ayşe Öztürk, Ruşen Yavuz, Tülin Öztürk’ün hazırladığı, danışmanlığını Öğr. Gör. Elif Konar’ın yaptığı kitabımızı yakından tanıyalım.

Kitabın İçeriğinden Biraz Bahsedebilir Misiniz?

Kur’an-ı Kerim Öğretiminde Oyunlar ve Etkinlikler kitabı, çocukların dünyasında oyunların ve etkinliklerin ehemmiyetini ve işlevselliğini kabul ederek hazırlanmış bir çalışmadır.

Kitapta kullanılan yöntemler ile harflerin okunuşu açısından doğru, kalıcılık açısından etkili bir öğretim gerçekleştirilmesi istenmektedir. Kitap; çalışma yapılan öğrencilerin yaş, seviye ve bulunduğu çevre gibi unsurlar göz önüne alınarak etkinlik ve oyunlarda değişiklik yapılabilecek şekilde tasarlanmıştır.

Bu aşamaların, hazır bulunuşluklarına bağlı olarak doğru yöntemlerle ve oyun tadında öğretilmesi, çocukların öğrenmelerinde kolaylık sağlayacak. Ayrıca çocukların eğlenerek öğrendikleri bu süreç, yetişkinleri de rahatlatacaktır.

Kitap iki bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde; “Yüzünden Okuma, Ezber ve Tecvid” öğretiminde kullanılabilecek oyun ve etkinlikler, ikinci bölümde; cüz eğitimi esas alınarak ‘‘Harfi Tanıma ve Sesini Fark Ettirme’’ etkinlikleri ile “Harf ve Kelimeleri Eğlenerek Okuma’’ oyunları yer almaktadır.

Bu Kitabın Çıkması Hangi İhtiyaçtan Kaynaklandı?

Ülkemizde var olan Kur’an-ı Kerim öğretiminde, bunun nasıl yapıldığına dair yazılı bir kaynak kullanımından ziyade sözlü aktarım ve tecrübe paylaşımı yöntemi kullanılmaktadır. Bu durumda her Kur’an öğreticisi kendi edindiği usul ve tecrübelerin ışığında öğretim yapmaktadır. Ancak çağımız eğitim metotlarında; geleneksel öğretim yöntemlerinden daha çok, yaşayarak ve eğlenerek öğrenme ön plana çıkıyor. Yaygın Eğitim ve Kültür Derneği (YEKDER) Kur’an-ı Kerim öğretiminde de bu durumu göz önüne alıp, alandaki açığı fark ederek çalışmalarına bir yenisini daha eklemiştir.

YEKDER Hakkında Okuyucularımıza Bilgi Verebilir Misiniz?

YEKDER; ahlâki ve manevi bakımdan tutarlı nesiller yetişmesinin, toplumumuzda kaliteli bir din eğitimi hizmeti verilmesine bağlı olduğu fikrinden hareketle, din eğitimi alanında özgün modeller ve materyaller üretilmesine ve nitelikli din eğitimcilerinin yetişmesine katkı sağlamayı kendine gaye edinmiştir. Kurulduğu günden bu yana çocuk, genç ve yetişkinlere yönelik özgün eğitim programı ve materyaller geliştiren ve uygulayan YEKDER, Ev Okulu ve ADAP Programı ile çocuklara temel din eğitimi hizmeti vermeyi, Gençlik Çalışmaları ile marifetli gençler yetiştirilmesine katkı sağlamayı, Aşamalı Seminerler Programı’nda yetişkinlere sahih bir dini altyapı kazandırmayı ve Ailede Din Eğitimi Programı ile ailelerin çocuklarının din eğitimine nitelikli katkı yapmalarını sağlamayı gaye edinmiştir. Devam eden programların yanı sıra bütün çalışmalarını, geliştirdiği modelleri ve materyalleri alandaki STK’larla paylaşan YEKDER, bu çalışmaların geniş kitlelere ulaşmasına vesile olmak için kamu, yerel yönetimler ve STK’lara da kurumsal destek sunmaktadır.

Kur’an Öğretiminde Neden Oyun ve Etkinlikleri Tercih Ettiniz?

Oyun sadece özelde okul öncesi/anaokulu öğretmenlerinin, çocuk gelişimcilerin, çocuk gelişimi ve eğitimcilerinin genelde eğitimcilerin önemsediği bir eylem değildir. Pedagoglar oyunun çocuklarda zihinsel yetenekleri, sosyal davranışları ve motor becerileri geliştirdiğini vurgulamakta. Psikiyatri, psikoloji, psikolojik danışmanlık ve rehberlik alanlarındaki uzmanlar da tedavide oyunun iyileştirici gücünü ve özelliklerini kullanmaktadırlar. Türkçe sözlükte de oyun; yetenek ve zekâ geliştirici, belli kuralları olan, iyi vakit geçirmeye yarayan eğlence olarak tanımlanmaktadır. Oyun, pek çok konuyu çocuğun kendi deneyimleriyle öğrenmesi için en etkili yoldur. Bu sebeple, oyun etkinliklerini bilinçli öğrenme ve zihinsel alıştırma çabalarından ayırt etmemek gerekir. Oyunun çocuğa kazandırdıklarını, oyunun “bedensel değeri, iyi edicilik niteliği, eğitimsel değeri, toplumsal ve ahlaki değeri” olarak maddeler hâlinde sıralamak mümkündür.

Kur’an eğitimi severek, sevdirilerek verilmesi gereken en önemli eğitimlerimizdendir.

Bu bağlamda, Mesnevi’ye kulak vermek yerinde olacaktır:

Çocuk oyunla akıllanır, oyun oynaya oynaya aklı başına gelir onun. Oyun, görünüşte akla uymaz ama iş böyledir işte.
6. CİLT, 2255. BEYİT

Kur’an Öğretiminde Nelere Dikkat Edilmeli?

Günümüzde geleneksel öğretim yöntemlerinden çok, yaparak ve yaşayarak öğrenme teknikleri ön plana çıkmıştır. Öğrenmenin öznesi olan öğrenci de öğrenim süresi boyunca aktif katılım ve üretken olmayı istemektedir. Kur’an-ı Kerim öğretiminde de öğrenimi kolaylaştırıcı bu istek ve teknikler göz önünde bulundurularak öğrencilere aktif olma fırsatı tanınmalıdır.

Cüz öğretiminde mahreç (ses) eğitiminin doğru verilmesi, görselin çocuk zihninde yer edinmesi sağlanmalı. Aynı zamanda kelime öğretimini oyun ve etkinliklerle eğlenceli hale getirerek kolaylaştırarak öğrencinin aktif katılımı sağlanmalı.

Cüz eğitimini bitirip Kur’an-ı Kerim okumaya geçen çocukların heyecan ve isteklerini öğretmenin iyi değerlendirmesi gerekir. Cüzde dikkat edilen harflerin telaffuzlarına, yüzünden okumada da aynı hassasiyetle devam edilmelidir. Harflerin mahreçleri ön planda tutularak ve çokça tekrar edilerek Kur’an-ı Kerim’in doğru okunması hedeflenmelidir.

Kur’an-ı Kerim öğrenmeye yeni başlayan birçok öğrenciye tecvid öğrenimini ve uygulaması zor gelmektedir. Oyun ve etkinliklerle bu öğretim kolaylaştırılarak sevdirilebilir. Etkinlikler ile öğrencinin tecviddeki harfleri öğrenmesi kolaylaştırılırken, asıl sesi (Gunne’yi) vermesi de beklenmeli ve teşvik edilmelidir.

Arapçanın ana dilimiz olmaması sebebiyle duâ ve sure ezberi çocuklara genel olarak zor ve sıkıcı gelmiştir. Ezberdeki öğrenme, doğru sesi duyarak ve çokça tekrar ederek gerçekleşmelidir. Zira yapılan bir ezber hatasının düzeltilmesi ya çok zaman alacaktır ya da mümkün olmayacaktır. Bu sebeple yapılan ilk ezberin doğru telaffuzla olmasına dikkat edilmelidir.

Son Olarak Neler Söylemek İstersiniz?

Kur’an-ı Kerim Öğretiminde Oyunlar ve Etkinlikler kitabı, başta Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi ile İmam Hatip Lisesi Meslek dersleri öğretmenlerine ve Kur’an Kursu öğreticilerine Kur’an-ı Kerim öğretiminde yardımcı olmak amacıyla hazırlanmıştır. Aynı zamanda kitap, okul öncesi öğretmenlerine de hitap etmektedir. Kitap sadece öğretmenlerin değil bu konuda yetkin ebeveynlerin de kullanımına uygun olarak düşünülmüştür.

Alanında verimli bir çalışma olmasını Rabbimizden temenni eder, tüm eğitimcilere ve öğrencilere faydalı olmasını dileriz. Sosyal medyadan bizlere ulaşmak isteyenler Instagram’da @62etkinlik108oyun isimli hesabımızı da ziyaret edebilirler.