Ramazan Söyleşileri: İspanya’da Ramazan
Farklı ülkelerde mübarek Ramazan ayının nasıl yaşandığını ele aldığımız Ramazan Söyleşileri serimizin bu seferki konusu: İspanya’da Ramazan
Kendinizi kısaca tanıtabilir misiniz?
Esselamu aleyküm ve rahmetullahu ve berakatüh. İsmim Muhammad İdrisi. Öğretmenim. Aynı zamanda da “Al Andalus Education”ın kurucusuyum. İspanya’nın Sevilla kentinde yaşıyorum.
İspanya’da büyümüş bir Müslüman olarak şu ana dek Ramazan’ı nasıl tecrübe ettiniz?
Elhamdülillah, Ramazan bizim için her zaman çok özel. Burada azınlık olsak da bu ayı ailelerimizle değerlendiriyoruz. Allah’a yakınlaştığımızı, O’nun rahmetini gerçekten hissediyoruz.
İspanya’da pandemi Ramazan’ı nasıl etkiledi?
Pandemi diğer herkes gibi Müslümanları da etkiledi. Sokağa çıkma kısıtlamaları yüzünden akşamları iftar veya teravih için toplanamıyoruz. Tabii Ramazan’da önemli olan içinde bulunduğun şartlar nispetinde elinden geleni yapmak, biz de öyle yapıyoruz.
Farklı ülkelerde Ramazan’ı tecrübe etme fırsatınız oldu mu? Olduysa ne gibi farklılıklar dikkatinizi çekti?
Daha önce Ramazan’ı Fas’ta, İngiltere’de ve İtalya’da geçirdim. Elhamdülillah, hafız olduğum içi teravih kıldırmak üzere buralara gitme fırsatım oldu. Avrupa’da atmosferin genel olarak birbirine benzediğini söyleyebilirim. Müslüman bir ülke olan Fas’taki tecrübem ise bambaşkaydı. Caddelerde, havada bile Ramazan’ı hissediyordunuz. Ezanın verdiği his çok güzeldi. Buna karşın maalesef Ramazan’ı umrede geçirme fırsatım olmadı. Allah hepimize bir gün nasip etsin.
İslam’a sonradan girenler Ramazan’ı nasıl tecrübe ediyor? Kendilerini yalnız hissediyorlar mı? Dernek ve kuruluşlar onlar için bir şey yapıyor mu?
Tecrübeleri daha çok çevrelerine göre değişiyor. Etrafındaki insanlar ilgiliyse bu onlara olumlu yansıyor, ama aksi durumda yalnız hissedebiliyorlar. Özellikle aileleri gayrimüslim olanlar, duyarsız davranışlara maruz kalıp kötü etkilenebiliyorlar. Az önce söylediğim gibi camilerde düzenlenen iftarların bu noktada faydası oluyor. Biz maalesef herkesle ilgilenemiyoruz ama bir kişiye bile ulaşmak, onun ailenin bir parçası gibi hissetmesini sağlamak çok güzel.
Ramazan ayı İslamofobi açısından olumlu bir etki yaratıyor mu? Sizce Ramazan yoluyla Müslümanlara karşı ön yargıları yıkmak mümkün mü? Gayrimüslimlere İslam’ı tanıtmak için herhangi bir faaliyet yapılıyor mu?
Ramazan’ın gelişini Müslümanlarla etkileşim içindeki gruplar da hissediyor. Çevrelerinde bir şeyler değişmiş oluyor. Bu sayede İslam’ı anlatma, tebliğ etme fırsatı buluyoruz. Faaliyetlere gelirsek normalde benim şehrimde iftarlar düzenlenir. Bu iftarlardan önce Ramazan’ın bizi nasıl daha iyi insanlar olmaya ittiğini anlatıyor, yemeğimizi paylaşıyoruz. Tabii ki geri dönüş de olumlu oluyor.
Müslümanlar İspanya’da Ramazan ayında nasıl etkinlikler yapıyor? Büyük toplantılar, çocuklar için oyun alanları, yarışmalar düzenleniyor mu?
Normalde etkinlikler düzenleniyordu. Ancak pandemi şu anda bunlara izin vermiyor maalesef.
Hükümet Ramazan’a nasıl bakıyor? Ramazan ve Kurban Bayramlarını özgürce yaşamanıza izin veriliyor mu? Bu bayramların resmi tanınırlığı var mı yoksa kendiniz mi hallediyorsunuz?
Tabii ki burada belli haklarımız var ama okullar, iş yerleri her zaman izin konusunda müsamaha göstermiyor. Normal şartlarda ise yıl boyunca iyi çalıştıysanız, işvereniniz anlayışlıysa üç-dört gün izin almanız mümkün.
Ramazan ayında kişisel deneyimlerinizi gayrimüslimlerle paylaşabiliyor musunuz?
Elhamdülillah, Müslümanları tanıyan gayrimüslimler Ramazan konusunda bilgili. Bize Arapça iyi Ramazan dileklerinde bulunuyorlar. Birçok kişi ayın son günlerinde orucumuza eşlik ederken bazıları tüm ay oruç tutuyor. Bunların çoğu da sonunda şehadet getirerek İslam’la şerefleniyor.
Diğer Müslüman topluluklarla ilişkiniz nasıl? Ramazan ayında yakınlaşıyor musunuz?
Bu içinde bulunduğunuz şehre göre değişiyor. Mesela Endülüs’te en sevdiğim etkinlik her yıl 24 ülkenin katılımıyla gerçekleşen Uluslararası İslam Kongresi. İspanyolca konuşulan ülkelerden imamlar geliyor; yarışmalar, sanat etkinlikleri düzenleniyor. Çok faydalı bir organizasyon.
İspanya’nın 800 yıl öncesine dayanan muazzam bir İslam tarihi var. Bu gayrimüslimlerin İslam imajına olumlu mu yansıyor yoksa İslam tarihinin bir parçası olmak hoş karşılanmıyor mu?
Bunun cevabı bölgeden bölgeye, kişiden kişiye değişiyor. Bazıları İspanya tarihine dair -İslam da dahil olmak üzere- her şeyi severken bir kısmı İslam’ı ötekileştiriyor, kendi kültüründen bir parça olarak görmüyor. Bu üzücü durumun yavaş yavaş değişmesini umuyoruz.
Endülüs döneminden kalma Ramazan gelenekleriniz var mı? Tecrübe ettiğiniz ya da bildiğiniz tarihi uygulamalardan bahseder misiniz?
Maalesef hayır. İşgalde Müslümanlar bölgeden neredeyse tamamen silindi, kalanlar da İslam’ı kapılar ardında yaşamak zorunda kaldı. Neyse ki artık İspanya’ya çok daha iyi bir atmosfer hakim. Müslümanlar, Hristiyanlar ve Yahudiler barış içinde yaşayabiliyorlar. İnşallah bu durum daha da iyiye gider
İspanya’da Ramazan ayında camiler evsizleri doyurmak gibi farklı hizmetler veriyor mu?
Evet, camiler ve dernekler özellikle bu zor zamanda muhtaçlara ulaşmaya çalışıyor. Her biri kendince yöntemlerle işin bir ucundan tutuyor, elhamdülillah. Aslında pandemi dernekler konusunda bir kapı açtı bile denebilir. Çevrim içi olarak dünyanın farklı yerlerinden birçok toplulukla iletişim kurma, işbirliği yapma imkanı bulduk.
Müslümanlar oruç tutma konusunda nasıl? Ramazan’da oruç tutanların oranı yarıyı buluyor mu? İbadetlerde artış söz konusu oluyor mu?
Ramazan’da Allah’ın rahmetini üzerimizde hissediyorum. İnsanlar bu ayı bir değişim fırsatı olarak görüyor. Oruca gelince sanırım Müslümanların yarıdan fazlası oruç tutuyor. Asıl mesele ibadetleri yılın geri kalanında sürdürmek. Allah’tan hepimiz için bunu diliyorum.
Diğer ülkelerdeki söyleşileri okumak için tıklayın: Ramazan Söyleşileri
Röportaj: Ahmet Zafer Çetinoğlu – Çeviri: Handan Korkmaz
