Ramazan Söyleşileri: İsviçre’de Ramazan
Farklı ülkelerde mübarek Ramazan ayının nasıl yaşandığını ele aldığımız Ramazan Söyleşileri serimizin bu seferki konusu: İsviçre’de Ramazan
Öncelikle sizi tanıyabilir miyiz?
Adım Neslihan Günaydın. 1988 İsviçre doğumluyum. 20 yaşında meslek diplomamı aldıktan hemen sonra bakeloryayı tamamladım. Mesleğimin Almanca ismi Hochbauzeichnerin ve Fransızcası dessinatrice d’architecture oluyor. Fakat bu mesleğin Türkçe karşılığını bilmiyorum maalesef, Türkiye’de böyle bir meslek var mı onu da bilmiyorum doğrusu. 21 yaşında Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesinde Uluslararası İlahiyat Bölümünde okumaya başladım. 2014 yılında mezun olduktan sonra bir müddet İstanbul’da yaşadım. 2019 yılında İsviçre’de Diyanet İşleri Başkanlığına bağlı İsviçre Türk Diyanet Vakfında Sözleşmeli Bayan Din Görevlisi olarak göreve başladım. Evli ve anneyim.
İsviçre’deki Müslümanlardan bahsetmek istesek neler söylersiniz?
İsviçre’de çok farklı ülke, dil ve kültürden yaklaşık 400.000 Müslüman yaşıyor. Bu rakam ülke nüfusunun yaklaşık %5’ini oluşturuyor. İslam dini Hıristiyanlıktan sonra ülkenin ikinci büyük dini olsa da devlet tarafından resmen tanınmıyor. Bununla beraber durum kantondan kantona değişebiliyor. Örneğin bazı kantonlarda okullarda başörtüsü takmak serbest iken bazılarında çok sorun çıkabiliyor. Yine Müslüman nüfusunun yoğunluğuna göre imkânlar da şartlar da değişebiliyor.
Şu an Ramazan nasıl geçiyor?
Elhamdülillah bu yıl İsviçre’de Ramazan güzel geçiyor. Özellikle salgın hastalık sebebiyle iki yıldır camiilerde iftar yemekleri verilemiyor. Hatta teravih namazı dahi kılınamıyordu. Fakat bu sene kısıtlamaların kalkmasıyla birlikte Müslümanlar olarak eskisi gibi camiilerde bir araya gelip hasret giderebildik hamdolsun.
İsviçre’de Ramazan nasıl geçer? Nasıl bir atmosfer vardır?
İsviçre’de Ramazan genelde gündüzleri sakin geçer, Müslümanların büyük kısmı ya işte ya okulda olurlar. Küçük bir kısmı ise gündüzleri camiilere mukabele dinlemeye gelirler. Akşamları hemen hemen bütün camiilerimizde iftar yemeklerimiz olur. Türkiye’den aşçılar getiriyoruz. Camiilerin bahçelerine iftar çadırları kuruyoruz. Burada öncelikle mültecilere ve de camii cemaatine bir ay boyunca iftar veriyoruz. Teravih namazına çoluk çocuk herkes gelir. Hafta sonları ikramlar eşliğinde cemaat geç saatlere kadar camii lokalinde sohbet eder. Çocuklar için özel etkinlikler yapılıyor.
Türkiye’deki pide ve top patlaması gibi normalde olmayıp Ramazan’a özel olan neler vardır?
İsviçre’de ezan okunmadığı için Müslümanlar Ramazan imsâkiyesine bakarak oruçlarını açarlar. Ramazan imsâkiyeleri Şâban ayının ortasından itibaren camiilerde dağıtılmaya başlanır. İmsâkiye adeta Ramazan’ın habercisidir. Yine camiilerde ve de evlerde küçük çapta hazırlıklar süslemeler yapılıyor. Çocukların İsviçre’de Ramazan ayını coşkuyla geçirmeleri için bu hazırlıklara son yıllarda daha da önem verildiği söylenebilir. Zira İsviçre’de dini ve kültürel kutlamalara çok önem veriliyor. Çocuklarımızın da kendi dini ve milli gün ve bayramlarını benimsemeleri için özellikle bir ay süren Ramazan ayı bir çok açıdan kıymetlidir.
Ramazan Bayram’ı hafta içine denk geldiğinde – ki bu sene öyle – önceden çocuklar için okuldan izin alınır, bunun için dilekçeler yazılıyor. Çalışanlar da özellikle bayram namazına gidebilmek ve bayramın birinci gününü evde ailesiyle geçirebilmek için izin alıyorlar.
Gayrimüslimlerin Müslümanlara ve Ramazan’a bakış açıları nasıl?
İsviçre’de Ramazan ayı artık gayrimüslimler tarafınca da bilinen bir ay. Eskiden Müslümanlar gizli gizli oruçlarını tutarken artık bu konuda daha serbest olduklarını söyleyebiliriz. Bazı gayrimüslimler oruç ibadetini hayretle karşılarken bazıları anlam veremese de genel anlamda herkes saygıyla karşılar. Sorular sorarlar ve hatta aç susuz kalmayı deneyenler bile olur. Camilerde veya özel hayatta Müslümanlar gayrimüslimleri de iftar sofralarına davet ederler.
Camiilerde ne gibi faaliyet yapılır?
İsviçre’de Ramazan ayı boyunca camiilerde iftar çadırı olur. Hayırseverler iftar verirler. Teravih namazı kadın erkek, çoluk çocuk hep beraber kılınır. Özellikle hafta sonları gençler kendi aralarında iftar ve sahur programları yaparlar. Uyku tulumlarıyla mescitte uyur, gece teheccüd namazı kılar ve birlikte camide sahur yaparlar. Sabah namazından sonra dağılırlar. Ramazan adeta herkesi bir araya getirir.
Yine hafta sonları çocuklar için din eğitimi aralıksız devam ediyor. Bay ve Bayan Din Görevlilerimizin yanı sıra Gönüllü Eğitimciler eşliğinde çocuklara Kur’an okuma öğretilir ve dini bilgiler dersi veriliyor. Bazı camilerimizde çocuklara özel iftar programları düzenleniyor. Yine çocuklar için Hacivat-Karagöz gösterileri düzenliyoruz. Pamuk şeker ikram ediyoruz. Camiler arası davetler de oluyor ve cemaatler birbirlerini ziyaret ediyorlar, hep beraber iftar edip teravih namazı kılıyorlar. Belediye başkanları ve gayrimüslimler de iftar programlarına davet ediliyorlar..
İsviçre’de Ramazan ayında camilerde ders veya sohbet halkaları olur mu? Hangi konular işleniyor?
Ramazan’da derslere ara veriliyor. Fakat iftardan önce ve sonra sohbetlere devam ediliyor. Bayan Din Görevlisi olarak katıldığım iftar programlarında cemaate göre konu seçerim. Almanca ve Türkçe olmak üzere bir çok farklı konuya değinirim. Hadis, tefsir, siyer ve İslâm ahlâkı gibi alanlardan konular işlerim. Bu sohbetler en fazla 45 dakika sürer.
Ramazanda itifaka girenler olur mu nasıl bir atmosfer vardır?
Bu bilmediğim bir konu, cevaplayamayacağım.
Kadir Gecesini nasıl ihya edersiniz?
Kadir Gecesi’nde camiilerimizin hepsinde imamlarımız özel bir program hazırlarlar. Sohbet olur, teravih sonrası tesbih namazı kılınır, hatim duaları yapılır. Uzun dualar edilir. İkramlar eşliğinde sahura kadar erkek ve kadınlar camilerde kalıp ibadetle meşgul olurlar. Sabah namazı kılındıktan sonra dağılırlar.
İsviçre’de Ramazan Bayramı nasıl geçer?
Bayram hafta içine denk geldiğinde daha sakin geçse de Müslümanlar önceden izin alırlar ve aileleriyle birlikte bayram ederler. Küçük camiiler bayram namazı için geniş salon kiralar ve bayram namazını orada kılarlar. Fakat geniş mescidi olan camilerimiz bayram namazını da camiide kılarlar. Bayram namazına yer imkânına göre bayanlar ve çocuklar da katılırlar. Namazdan sonra gipfeli (kruvasan) ile kahve ikramı olur. Herkes bayramlaştıktan sonra evlerde kahvaltı yapılır. Sonra herkes kendi ailesini, akraba ve dost çevresini ziyaret eder.
İsviçre’de Ramazan bayramından sonra gelen ilk hafta sonunda genelde camiilerimiz bayramlaşma programı düzenler. Cemaat o gün toplanır, dernek başkanları konuşma yapar, hocalar sohbet verir ve ikramlar eşliğinde cemaat bayramlaşır. Çocuklara ufak bayram hediyeleri hazırlanır.
Bayramın birinci günü çocuklar mahallede kapı kapı gezerek bayramlaşırlar. Onlara şeker tutulur, harçlık ve ufak bir hediye verilir.
Bu söyleşi için çok teşekkür ederiz. Beraber geçirdiğimiz nice Ramazan ve bayramlara inşallah.
Öylesine biri