Şiirlerini Davasının Hizmetine Sunan Hanım: Fetva Tukan

“…Sen Filistin hokkaları doldur kanla

Şairler eğer ahın varken

Uzanırlarsa tomurcuklara güllere

Her biri kanlı bir ateş gibi korku

Bir azar bir şamar olsun…”

Cahit Zarifoğlu’nun dizelerindeki gibi birçok şairin gönlündeki fırtınalar da Filistin için kopmuştur. Nice yazar, şair çığlığını yazıda, şiirde atmıştır. Bir de Filistin’de yer alan şairler var. Zira israilin zulmüyle yurdundan sürgün edilen, özgürlüğün elinden alınması, henüz büyüyememiş kırmızı renge bürünmüş ve ebedi âleme göçmüş çocuklar var. İşte o gün bugündür Filistinli şairler de hep özgürlüğün çığlığını yazdılar.

Bu yazımızda da cesareti ile özgürlüğün çığlığını atan Filistinli Müslüman şair bir hanımın hayatını aktaracağız: Fetva Tukan…

Fetva Tukan, 1917 yılında Nablus’ta doğmuştur. On kardeşi vardır, ailenin beşinci çocuğudur. İlkokul eğitimini Nablus’ta el-Medresetu’l- ‘Aişiyye’de tamamlamıştır. İlkokulunu tamamladığı dönemler 1923-1928 yıllarını kapsamaktadır. Bu süreçten sonra eğitimine devam edememiş, kendisini ve özellikle öz güvenini geliştirme ihtiyacı hissetmiştir. Evvela İngilizcesini geliştirmek maksadıyla kursa katılmış daha sonrasında da en-Necah Üniversitesi Mütevellih Heyetine üye olmuştur. Bu vesileyle birçok ülkeyi ziyaret etme imkânı bulmuştur.  

Fetva Tukan, Müslüman kadınların şiir yazmasının çok da hoş karşılanmadığı bir devirde ortaya çıkan ilk kadın şairdi. Şairliğe adım atmasında abisi İbrahim Tukan öncü olmuştur. Tukan’ın abisi kardeşine cesaret vermiş daha çok şiir yazması için teşvik etmiştir. Abisi için şu sözü söylemiştir:

O benim hapishanemi bir dersliğe çevirdi.

1941 yılında ise abisinin vefatı üzerine ilerleyen yılda da babasının vefatıyla şiirden bir süre uzaklaşmıştır.

Yaramın üstünde yürümeyi öğretti bana celladın bıçağı.

 Yürümeyi, hem de yorulmadan yürümeyi.

Direnmeyi öğretti.

Direnmeyi…

Kitap Birliği Ödülü, Sultan el-Uveys Ödülü, İtalya Salerno Şiir Ödülü, Filistin Şeref Ödülü, ‘Abdu’l-‘Azîz Suud el-Babdin Ödülü ve Kafatiz Şiir Ödülü almış olduğu ödüllerden bazılarıdır.

Şair 12 Aralık 2003’te Nablus’ta vefat etmiştir. Fetva Tukan Filistin’de yaşanan mücadeleyi sonuna kadar sürdürmekte ısrar eden en önemli isimlerden biridir. Davasının hizmetine sunduğu şiirleri nice gönle temas etmiş, nice Filistinlinin acısını, hüznünü içeriğinde barındırmıştır. Şair arkadaşı Mahmud Derviş, Tukan hakkında şu sözleri dile getirmiştir:

“Çağın en büyük Arap şairiydi. Uzun soluklu bir direnişçiydi. Yüce gönüllülük, sabır ve üretkenlik örneğiydi. Yanında ya da eserinde sürekli huzur duyduğum birisiydi. Birçoğumuzun ustası, annesi, kız kardeşi ve dostuydu. Tedirginliğin ve cesaretin sesiydi.”

Hak Teâla onun bu mücadelesini, davasına hizmetini kabul buyursun.