Sinemada Müslümanları Temsil Eden 5 Yönetmen
Dünyanın çeşitli yerlerinde birçok kardeşimiz mevcut. Her biri farklı ülkelerde, farklı şehirlerde, farklı meslek gruplarını icra ederek hayatlarını sürdürmekte. Bu yazımızda sizlere o meslek gruplarından biri olan ve belki de biz Müslümanlar için en önemlileri arasında sayılabilecek sinema sektöründeki Müslümanları temsil eden yönetmenlerden bahsedeceğiz. Öyleyse hadi başlayalım!
Aida Begiç
1976 doğumlu Bosnalı yazar ve yönetmen Aida Begiç, sektörde Müslüman bir kadın olarak var olmaya çalışan güçlü bir yönetmendir. Kendisinin Snijeg (2008), Çocuklar (2012) ve Bırakma Beni (2017) olmak üzere üç uzun metraj filmi bulunmaktadır. Snijeg; Cannes film festivalinde Jüri Özel Saygınlık ödülü başta olmak üzere dünya çapında 30 festival ödülüne layık görülmüştür. Bosna soykırımının ardından hayatlarına devam etmeye çalışan bir grup kadının hikayesini anlatır. İkinci filmi olan “Çocuklar” ise Saraybosna kuşatmasının ardından yetim kalan 23 yaşındaki Rahima’nın ergenlik çağındaki kardeşinin velayetini elinde tutmak için verdiği mücadeleyi seyirciye aktarır. Son filmi olan “Bırakma Beni” ise İstanbul’da çekilmiştir ve İsa, Ahmed, Motaz adında yetimhaneden kurtulmayı ümid eden üç suriyeli mülteci çocuğun dostluğunu konu alır. Mülteci çocuklara dikkat çekmesi ve oynayan çocukların gerçekten mülteci olmasından dolayı oldukça kıymetlidir. Bu filmlere ek olarak Aida Begiç; birden fazla yönetmenin iş birliğiyle çekilen “Unutma Beni İstanbul” (2014) ve “Saraybosna’nın Köprüleri” filmlerinin yönetmenlerinden biridir.
Mecid Mecidi
1959 doğumlu İranlı usta yönetmen, senarist ve film yapımcısı Mecid Mecidi; Baduk (1992), Pedar (1996), Cennetin Çocukları (1997), Cennetin Rengi (1999), Baran (2001), Söğüt Ağacı (2005), Serçelerin Şarkısı (2008), Muhammed: Allah’ın Elçisi (2015) olmak üzere sekiz başarılı uzun metraj filmine imza atmıştır. İran sinemasının en meşhur ve değerli isimlerinden biridir. Kariyerine amatör bir tiyatro grubunda oyuncu olarak başlamıştır. Ardından Dramatik Sanatlar Enstitüsünde eğitim görmüştür. Filmleriyle uluslararası mecrada birçok ödül kazanmıştır. Filmleri genellikle hayatın içinden, samimi ve naif hikayeler anlatır. Doğal oyunculuklar, replikler ve çekimleriyle seyirciye duyguyu kolaylıkla aktarır. Mecid Mecidi filmleri insana bazen hüzünlü bazense neşeli bir huzur sunar. “Cennetin Çocukları” filmiyle Yabancı Dilde En İyi film Oscar‘ına aday gösterilmiştir. Son filmi Muhammed: Allah’ın Elçisi filmi için yedi senesini vermiştir. Film Hz Muhammed (sav)in çocukluğunu anlatmaktadır. İran’ın en yüksek bütçeli filmlerinden biridir. Müslümanlar tarafından birçok eleştiriyle karşı karşıya kalmasının yanı sıra yabancı ülkelerde olumlu anlamda da yankı uyandırmıştır.
Nacer Khemir
1948 doğumlu Tunuslu yazar ve film yönetmeni olan Nacer Khemir Arap dünyasının en yetenekli yönetmenlerinden biridir. Çöl İşaretçileri (1984), Güvercinin Kayıp Gerdanlığı, Bab Aziz (2005), Die Tunisreise (2007), The Alphabet Of My Mother (2008), Sheherazade (2011), Looking For İbn Arabi (2014), Min Ayna Nabda? (2014), Whispering Sands (2017), Loving Wallada (2019) gibi birçok filmin yönetmenliğini yapmıştır. Filmlerinde doğunun kültürel ögeleri ve sembolleri bulunur, tasavvufi mistik hikayeleri masalsı bir üslupla anlatır. Sinemada Müslümanların kendi imgelerini bulması gerektiğine inanan özgün bir yönetmendir.
Mesut Uçakan
1953 doğumlu Türk şair, senarist, yapımcı ve yönetmen olan Mesut Uçakan; Türkiye’de Müslüman kimliğiyle film çeken nadir yönetmenlerden biridir. “Mutlak Fikir Estetiği Ve Sinema” ve “Sonsuzkare” olarak iki sinema dergisini yönetmiştir. “Türk Sinemasında İdeoloji” kitabını yazmıştır. Lanet (1978), Rahmet Ve Gazap (1980), Öç (1984), Sessiz Ölüm (1985), Yapayalnız (1986), Zeynepler Ölmesin (1987), Reis Bey (1988), Yalnız Değilsiniz (1990), Sonsuza Yürümek (1991), Çöküş (1992), Sevdaların Ölümü (1992), İskilipli Atıf Hoca / Kelebekler Sonsuza Uçar (1993), Ölümsüz Karanfiller (1995), Anne ya da Leyla (2005), Anka Kuşu (2006) filmlerinin ve Sevda Kuşun Kanadında dizisinin yönetmenidir. Türkiye’de hakkında konuşmaya imtina edilen istiklal mahkemeleri, 28 Şubat mağduriyeti, yargı, dergahlar-tarikatlar, harf devrimi gibi konularda filmler çekmiştir ki bu tam anlamıyla bir cesaret göstergesidir.
Mustafa Akkad
1930 yılında dünyaya gelen Suriyeli yönetmen Mustafa Akkad; sinemanın gelmiş geçmiş en iyi Müslüman yönetmenleri arasındadır. Müslümanca film çekmeye çalışan tüm yönetmenlerin üstadıdır. Zamansız film olan Çağrı’nın (1976) ve Çöl Aslanı Ömer Muhtar filmlerinin yönetmeni, Hallowen serisinin yapımcısıdır. Holywood’da da Hallowen filmlerin babası olarak tanınır ancak bizim için Holywood’da Müslümanları temsil eden biricik yönetmendir. Çağrı’yı başta Suudi Arabistan olmak üzere engel olmaya çalışan tüm İslam ülkeleriyle mücadele ederek on yılda çekmiştir. Çağrı, sinema tarihinin efsanelerinden biridir. Ömer Muhtar ise İtalyan işgaline karşı ülkesini savunan lider ve şeyh olan kahraman Ömer Muhtar’ın direnişini anlatmaktadır. Dönemin beyaz perdeye yansıtılması ve Müslümanların dava şuurunun gösterilmesi adına çok değerli bir yapımdır. Mustafa Akkad ömrünün son yıllarını Selahaddin Eyyübi filmi için sponsor arayarak geçirmiştir ve maalesef 9 Kasım 2005’te el-Kaide’nin üç uluslararası otele düzenlediği intihar saldırısında yaralanmış, 11 Kasım’da ise vefat etmiştir. Filmleri eskimeyecek, adı sinema tarihinden silinmeyecek isimler arasındadır.