Ülkeleri Tanıyoruz: Tanzanya

Sizlerle kıtalar aştığımız ve birbirinden ilginç bilgiler keşfettiğimiz ‘Ülkeleri Tanıyoruz’ serimizde bu seferki durağımız ise Tanzanya. Dünyaca ünlü ulusal parkların diyarı, safari tutkunlarının vazgeçilmez ülkesi Tanzanya’yı gelin hep birlikte tanıyalım.

Tanzanya’nın Coğrafi Konumu

Tanzanya’yı tanımaya konumundan başlayalım. Afrika’nın orta doğu kısmında bulunan bağımsız bir ülke. Doğusu itibariyle Hint Okyanusu kıyılarına sahip. Sınır komşuları ise kuzeyde Kenya ve Uganda, batıda Ruanda, Burundi ve Kongo, kuzeyde Zambiya, Malavi ve Mozambik’tir.

Tanzanya’nın Nüfusu ve Etnik Yapısı

2018 verilerine göre nüfusu yaklaşık 59 milyondur. Nüfusun etnik yapısını ise %99 gibi büyük bir oranla Afrikalılar oluşturuyor. Geriye kalan %1 gibi küçük bir kesimini ise Arap, Asyalı ve Avrupalılar oluşturuyor.

Tanzanya’nın Dini Yapısı

Ülkenin dini yapısına gelecek olursak %38 ile en büyük orana Müslümanlar sahip. Hristiyanlar %30’unu, Animistler de %30’unu oluşturuyor. Geriye kalan %2’yi ise azınlıkta olan diğer dinler oluşturuyor.

Tanzanya İsminin Hikayesi

Ülkenin isminin ilginç bir hikayesi var. Günümüz Tanzanya’sı 1964’e kadar aslında iki ayrı ülkeydi. Tanganika Cumhuriyeti ve Zanzibar. İki ülke birleşince isim olarak da her iki ülkenin ilk hecesini aldılar. Böylece birleşmiş olduklarını gösteren Tanzanya Birleşik Cumhuriyeti ismi ortaya çıktı.

Tanzanya’nın Kısaca Tarihi

Tanzanya’da yerleşim milattan öncesine uzanmaktadır. İlk yerleşenlerse Bantu dilini konuşan Etiyopyalı kabilelerdir. Ne yazık ki ülke 1500’lü yıllardan 1961’e kadar sırasıyla Portekiz, Alman ve İngiliz sömürgesi olmuştur. 1961’de bağımsızlığını kazanan Tanganika, kendisi gibi henüz bağımsızlık kazanmış komşu ülke Zanzibar ile birleşir.

Tanzanya’da Konuşulan Diller

120 küsur etnik gruptan oluşan ve farklılıklarıyla güzel olduklarının farkında olan bir halka sahip Tanzanya. Elbette her topluluğun kendine özgü bir dili bulunmakta ve kendi aralarındaki iletişimde bu diller geçerliliğini sürdürmekte. Ancak ülkenin herkes tarafından kabul edilen resmi dili ise Swahili’dir. Sömürge döneminde resmi dil İngilizce olmuşsa da günümüzde neredeyse hiç kullanılmamakta.

Tanzanya’nın Ekonomisi

Tanzanya, gelişmekte olan bir ekonomik yapıya sahip. Ülke ekonomisi büyük oranda tarım, madencilik ve turizme bağlı. Ülke ekonomisinin önündeki engellerse altyapı ve nitelikli iş gücü alanlarındaki eksiklikler. Bir de uzun yıllar sömürülmüş olmak. Bu ülkenin de altın, elmas kaynakları, uranyum yatakları ve doğalgaz rezervleri bulunmakta. Sömürülen diğer ülkeler gibi.

Tanzanya’da Müslümanlığın Tarihi

Hicri 1. yüzyılda Müslüman Arapların buraya gelmesiyle Tanzanya İslamiyet’i tanıdı. Hatta 7. yüzyılın ortalarından itibaren Müslümanlar tarafından diğer halklarla ilişkileri güçlü birçok şehir devleti kuruldu. Ayrıca Müslüman ve yerlilerin evlilikleri sonucunda Swahili (Sahilliler) olarak adlandırılan melezlerle 12-15. yüzyıllarda en parlak çağ yaşanıyor. Ancak 16. yüzyılda Portekiz sömürgesiyle birlikte halk Hristiyanlaştırılmaya çalışılmış, Müslümanlar soykırıma uğratılmış.

Günümüzde Tanzanya Müslümanlarının Durumu

Ülkede Müslümanların ihtiyacını karşılayacak kadar cami ve okul var. Hatta İslami okulların bakımını üstlenen el-Cem’iyyetü’l-İslamiyye li-şarkı İfrîkıyye adlı bir kuruluş da var. Müslümanlar, ülkede sahip oldukları orana nispetle biraz düşük de olsa siyasi olarak temsil ediliyor. Tanzanya’daki İslami faaliyetler ise el-Meclisü’l-İslâmiyyü’l-a’lâ tarafından yürütülüyor.

Tanzanya’nın Başkenti

1996’dan bu yana ülkenin başkenti Dodoma’dır. Kuruluşundan 1996’ya kadarki dönemde ise başkent Darüsselam’dı. Bundan dolayı Darüsselam’da pek çok yönetim binası ve resmi kuruluş bulunmakta. Ülkenin en büyük şehri olan Darüsselam, en büyük limana sahip bir ticari kent olarak günümüzde de önemini koruyor.

Tanzanya’nın İdari Ve Siyasi Yapısı

Ülke birçok dini ve etnik unsuru bünyesinde bulundursa da kurulduğu günden bugüne iç savaş yaşamamış ve askeri darbeye maruz kalmamış. Yani Afrika kıtasında siyasî istikrarı güçlü ülkelerden biri. Yönetim biçimi cumhuriyet olan ülkede seçimler 5 yılda bir yapılıyor. İdari olarak ise ülke Mikoa adı verilen bölgelerden oluşuyor.

Tanzanya Kültürü

Tanzanya, farklı etnik grupların bir arada huzur içinde yaşadığı bir yer. Bir arada yaşamanın getirisi olsa gerek, halkı hoşgörülü ve birbirinin değerlerine saygılı. Mesela Ramazan ayında dışarıda dolaşırken yemek yemek, sigara içmek ve alkol tüketmek kınanmakta. Ve ortak bir değer olarak halkın tamamı tokalaşmaya çok önem verir.

Tanzanya Mutfağı

Tavuğu kırmızı ete tercih eder ve deniz ürünlerine büyük bir önem verirler. Hindistan cevizine bulanmış balık, hindistan cevizi sütünde ahtapot, soslu kalamar, ıstakoz ve karides belli başlı yemeklerinden bazıları. Tropikal iklime sahip ülkenin geleneksel kahvaltısının büyük bir kısmını ise tropikal meyveler oluşturuyor.

Tanzanya Meşhur Camileri

Başkent Dodoma’da iki güzel yapı. Jamatkhana Camii, 1954’te inşa edilen şehrin en eski yapılarından biri. Sömürge döneminin bir etkisi olsa gerek caminin mimarisinde İngiliz tarzının etkileri görülür. 2010’da inşa edilen Kaddafi Camii ise 4.500 kişi kapasitesiyle Afrika’nın en büyük camilerinden biri.

Tanzanya’nın En Önemli Ulusal Parkı

“Uçsuz bucaksız ova” anlamına gelen Serengeti, Tanzanya’daki doğal yaşam parklarının en büyüğü ve en çok ziyaretçi çekeni. Savan, ormanlık alan, su havzası gibi pek çok doğal yaşam alanına sahip Serengeti Ulusal Parkı, çok sayıda canlının da göç alanıdır. Serengeti aynı zamanda dünyanın en önemli safari alanı. Ziyaretçiler safari yaparak canlıları doğal yaşam alanlarında görüyor.

Tanzanya Botanik Bahçeleri

Tanzanya’nın ulusal parklar dışında görülmesi gereken yerlerinden biri de Darüsselam Botanik Bahçesi. 1893’te kurulan botanik bahçenin amacı; Tanzanya’nın bitki çeşitliliğini ve türü tehlikede olan bitkilerini sergilemek. Mor palmiye ve alev ağaçları gibi göze hitap eden birçok bitki var burada.

Afrika’nın En Yüksek Dağı

Kilimanjaro Dağı, 5895 metre yüksekliğiyle kadim kıta Afrika’nın en yüksek dağıdır. Her yıl 40.000 ziyaretçi dağın zirvesine çıkmak için buraya geliyor. Amaç sadece bir zirveye varmış olmak değil. Kimi doğal yaşam alanlarını tepeden görebilmek için zirveyi hedefliyor. Kimi de 7 kıtanın 7 zirvesini hedefliyor ve burası diğer zirvelere göre kolay olduğundan güzel bir başlangıç noktası oluyor.

Tanzanya’da Mutlaka Görmeniz Gereken Yerler

Ngorongoro Krateri’nde gün batımını izlemek Tanzanya ziyaretçilerinin tercihlerinden biri. İlginç de olsa meraklıları için yılan ve sürüngen koleksiyonuna sahip Meserani Yılan Parkı da var. Darüsselam Ulusal Köy Müzesi ise Tanzanya’daki etnik grupların yaşayışını merak edenler için güzel bir durak. Zanzibar, Pemba ve Toten adaları da turistlerin ilgisini çeken yerler arasında.