İhsan Fazlıoğlu ile Osmanlı Klasik Dönem Türk Düşünce Tarihi

Ufukta İhsan Fazlıoğlu var!

Bu hafta odağımızda bir dönem üç kıtaya, yedi denize hükmetmiş, yetmiş iki milleti cemetmiş bir devletin, Osmanlı Devleti‘nin düşünce gelişimini inceleyen bir program var!

Bu programda; kendimizi yine cevaplardan daha önemli olan soruların peşinde, Türk düşüncesinin gelişim evrelerini incelerken bulacağız.

Düşünme, bir yorumlama meselesidir. Yorumlama ise “şeyler” arasında nedensellik bağı kurma hadisesidir. Öyle ki insan, sürekli kendini yorumlayarak ve çevresiyle nedensellik ağları kurarak var olur. Dolayısıyla deriz ki; düşünmek, yorumlamak, sorgulamak ve üretmek insanın “var olabilme” çabasıdır. Bu düşüncenin destekleyicisi olarak,

Düşünmeyi, kendini yorumlamayı bırakan bir insan, insan olmaktan vazgeçmiştir.

der İhsan Fazlıoğlu.

Burada vurgulanmaya çalışılan en önemli noktalardan biri; düşüncenin bir akış içinde sürekli olmasıdır. Yani devamlılık ve birikim esastır. Düşünce, kendi üzerinde katlanarak derinleşen ve çeşitlenen bir sürece sahiptir. Bu sebepten Bilim ve Düşünce tarihinde devrime yer yoktur. Çünkü devrim, nedenlerini bilmediğimiz, aralarında sürekliliği koruyucu bir nedensellik kuramadığımız olaylara verdiğimiz addır.

İşte Osmanlı Klasik Dönem Düşünce Tarihini incelerken, bu nedensellik illeti, bizi daha geriye ve oradan da en güncel tarihe götürür. Bu zaman aralıklarında düşünceye yön veren faktörlerin çeşitliliği ise oldukça ilgi çekicidir. Ben programın en güzel tarafının bu olduğu kanaatindeyim :). Tarihin her dönemine ait; coğrafyadan dil bilgisine, felsefeden matematiğe, bilimden dine pek çok alana misafir oluyor ve bu zamanların ölümsüz isimlerini misafir ediyoruz.

İnsan, kültürünü kendi organik bütünlüğü içinde ele almalıdır, diyor İhsan Fazlıoğlu!

Bilim ve Felsefe Tarihi profesörünün bu öğüdünü kulağa küpe yapmalı… Ve anlatılmak istenen biraz daha görünür kılınmalı: Övmek ya da sövmek değil. Tüm mesele bilmek ve yorumlamaktır.

İşte 21.yy’ın kıymetli filozofu, İslam’ın araştırmacı yanı, düşünen yüzü Fazlıoğlu bize kişinin anlam-değer dünyasını ve davranışlarını şekillendiren düşüncenin tarihini yine kendi kaynaklarından öğrenmesi gerektiğini savunur. Buradaki rehber ise tek bir sorudur: İnsanın düşünce inşasının zemini nedir?

Çağlar boyu düşünmeye dair en temel hedef düşünceye yaklaşırken kullanılan zeminin ne olduğu ve nelerden etkilendiğini bilebilmek, olmuştur. İşte bu program tamda bu hedefi merkezine alan bir içeriğe sahiptir. Sizde genelde düşünce tarihinin, özelde Osmanlı Klasik Dönemi Türk Düşüncesinin nasıl geliştiğini öğrenmek ve bu düşünceye yön veren birçok alim-filozofla tanışmak isterseniz toplamda sadece on beş bölüm olan bu derslere Youtube üzerinden kolaylıkla ulaşabilirsiniz…

Dipnot; 1.5 hızında izlemeniz tavsiye edilir:).