Köln’de İlginç Bir Tarihi Bayram Namazı
Bu yazımızda bundan yaklaşık 55 yıl öncesine tarihi bir yolculuk yapacağız. Hep birlikte kilisede kılınan bir bayram namazına şahit olacağız ve aynı zamanda Yusuf Topçu isminde bir beyefendiye tanıklık edeceğiz. Buyrun beraber hikayenin aslını öğrenelim.
Tarih 31 Ocak 1965. Yer Almanya Köln. Hicri aylardan mübarek Ramazan’ın son günleri ve hava oldukça soğuk. 3 gün sonrasında beklenen bir bayram namazı için bir mutluluk var ama aynı zamanda kalplerde olan bir hüzün, bir endişe de var. Çünkü namaz kılacak bir mekan yok.
Kilisede Namaz Kılmak
Bir önceki yazımızda belirttiğimiz gibi Almanya’ya ilk Müslüman kardeşlerimiz 1960’lı yıllarında geldiler. Yusuf Topçu ise işçi olarak gelen ilk kuşaklardan (1963-1964) ve o günleri böyle anlatıyor: “En büyük sıkıntımız da toplu bir şekilde namaz kılacak bir yerimizin olmayışıydı”. Bunun üzerine kendisi, yardımcı olmaları için belediye başkanına müracaat ediyor. İbadetleri için topluca namaz kılacak bir yer isterken Dom Kilisesi’nde namaz kılabileceklerini teklif ediyorlar. Dom Katedrali Almanya’nın tarihi açısından oldukça değerli ve büyük bir kilise ve bunun için katedral yönetiminden ayrıca izin alınması gerekiyordu. Aslında bu duruma çok sıcak bakılmamasına rağmen aralarında bir papazın verdiği imza üzerine Dom Katedrali’nde namaz kılmak için izin alınmıştı. Artık topluca bayram namazını eda edebilmek için bir mekan ayarlanmıştı ve geriye bunu 3 gün içerisinde diğer Müslüman kardeşlere duyurmak kalmıştı. Zamanın şartlarına uygun olarak bir kağıda el yazısı ile not yazılarak dağıtılmıştı.
Dışarıda 35-40 cm kar olmasına rağmen 600-700 vatandaş namaz kılmak için toplanmıştı. İlk olarak kilisedeki resim ve heykellerin üzeri brandalar ile kapatıldı. Daha sonrasında müezzinin ezan okumasının ardından imam namazı kıldırdı. Müslüman vatandaş teşekkür olarak kiliseden ayrılırken kilisenin tadilatı için bağışta bulundular.
Bayram namazını organize eden Yusuf Topçu amcamız o günleri anlatırken “Mutlu günlerimizde acı tatlı hatıralarımız arasında hiç unutamadığım bir anı” diye aynı gün gerçekleşen bir diğer hatırasından bahsediyor. O zamanın belediye başkanı Braun, Müslümanların bayramı diye bir tekne turu ayarlıyor ve Yusuf topçuya “Ailelerinizi de alın. 500 kişilik bir gemi tahsis ettik sizin için” diyor.
Müslümanların aldığı bu izin bir kereliğine mahsus idi. Daha sonraları 1966-67 yıllarında başka yer kiralanarak çözüm bulundu. 1970’li yıllarında ise Müslümanların mescit yaptırmalarına izin verilmişti. Tarihi günün bir diğer şahidi ise İbrahim Toparslan. Kendisi anılarını şöyle ifade ediyor: “Katedralin kıbleye bakan kuzey tarafındaki duvar resimlerini ve heykelleri kapatarak namazı kıldık. 600-700 kişi, karlı bir günde burada namaz kılarken bugünden farklı olarak Almanlar bize sempatiyle bakıyordu.”
Alman halkının heyecanlı bakışlarını unutmadık ve hala da unutamıyoruz.
Yusuf Topçu
Tarihi yolculuğumuz burada sona eriyor. Hep beraber unutulmaz bir Bayram namazına şahit olduk. Büyüklerimizin gurbette çektikleri zorluklarını görmüş olduk. Günümüze bakınca ise belki de onların verdikleri mücadelenin meyvesini görmekteyiz.
