Günümüzde birçok ülkede ciddi bir Müslüman nüfus bulunmakta. Hatta hiç tahmin etmediğiniz yerler için “Burada bu kadar Müslüman mı varmış?” dediğimiz de oluyor. İşte tüm bu manzaranın sebebi aslında birkaç samimi insanın çabalarında gizli. Bugün de sizlere onlardan biri olan, Japonya’da çok önemli hizmetler yapmış Abdurreşid İbrahim Efendi’yi anlatacağız.
Abdurreşid İbrahim Efendi Kimdir ?
Onu hangi yönüyle nasıl anlatmalı gerçekten zor çünkü hizmetle dolu koca bir ömür var önümüzde. Rusya Müslümanlarının ilk siyasi temsilcisi diyerek de tanıtabiliriz. Japonya’ya İslam’ı yayan dirayetli ve dertli bir adam diye de. Ya da Devlet-i Ali Osmaniye’nin istikbali ve Müslümanların birliği aşkıyla gönlünde kor besleyen ilim adamı. Gazetelerinin kapatılmasına karşın yılmadan 3 dilde gazete çıkartan dertli bir aksiyoner de onu tanımlayan güzel bir ifade. Kuzey Afrika’yı ve Japonya’yı sorunlara çözüm bulmak niyeti ile dolaşan Akif’in deyimiyle ise “Pir”.
Hayatı
Hayatına kısaca göz atacak olursak 23 Nisan 1857 yılında Sibirya’da dünyaya geldiğini görüyoruz. Babası Ömer Efendi, Annesi Afife hanımdır. Abdurreşid İbrahim Efendi, dördüncü kuşaktan Buharalı bir alim. Çevre kazalarda medrese eğitimini tahsil etmiş ve hacca gitmek gayesiyle gizlice gemiye binip İstanbul’a oradan da Mekke’ye gitmiş. Hac vazifesini yerine getirdikten sonra ise ilim yolculuğunun yeni adresi Medine olmuş. Sonrasında ise öğrendiklerinin gereğini yerine getirmek üzere Tara’da ki çeşitli medreselerde muallimlik yapmıştır. Örnek bir yaşantıyı arkasında bırakarak 17 Ağustos 1944 günü Tokyo’da ise hakka yürümüştür.
Günümüz deyişiyle “Haktivist” İbrahim Efendi Medine de yaşadığı süre zarfında her yıl hacca giderek orada dünyanın dört bir tarafından gelen Müslümanlar ile görüşmüş onların sorunlarını dinlemişti. Önce İstanbul’a oradan da Tara’ya dönmüştür. Bir yandan Tara’daki Müslümanların sorunları ile ilgileniyor bir yandan da Medreseler ile hemhal oluyordu.
Osmanlı-Rus Savaşı, sadece Anadolu halkını değil Rusya’da yaşayan Müslümanları da kötü etkilemiştir. Rusya’da pasaport süresinin dolması sebebiyle tutuklandığı için girdiği hapiste dahi Müslümanların dertleri ile uğraşan samimi bir adamdır.
Mehmet Akif ile Dostluğu
Bu güzel insan devrin önemli simalarının da dikkatini çekmiş sevgisini ve takdirini kazanmıştır. Mesela Safahat’ın ikinci kısmı olan Süleymaniye Kürsüsünden kısmında Pir diyerek Abdurreşid İbrahim Efendi’den bahsetmiştir Akif.
Ayrıca Mehmet Akif’in şiirlerinde Abdurreşid İbrahim Efendi’nin büyük emeğinin olduğu Japonya’yı da görmekteyiz.
Abdurreşid İbrahim Efendi ve Uzak Doğu Seyahati
Uzak Doğu Ziyareti sırasında Çin Hindistan gibi ülkeleri ziyaret ettikten sonra Japon Milletinin ahlak ve saygı düzeyinin yüksek oluşuna hayran kalarak Akif’in şiirinde söylediği üzere “Müslüman denmek için eksiği ancak kelime-i şehadettir.” dizesince Müslüman olmaya ahlaken çok yakın bir halktır. Bunun üzerine İbrahim Efendi tebliğ çalışmalarına başlamıştır.
Yanında Japon Müslüman Hacı Ömer ile beraber İslam’ı günden güne daha fazla kişiye ulaştırıyorlardır. İbrahim Efendi Tokyo’da bir caminin açılmasına öncülük etmiş ve o caminin imamlığını yapmıştır.
Bu güzel insanı çok kısa bir şekilde sizlere tanıtmak istedik. Neler yaptığını ise bir başka yazıya erteliyoruz. Bizi takipte kalın !