İslam mimarisi tarih boyunca özgünlüğü ve zarafetiyle pek çok insanı kendine hayran bırakmıştır. Müslümanlar cami yapımına ayrı bir ehemmiyet vermiş ve bu yapıları büyük bir özenle inşa etmişlerdir. Bu camilerin ilham kaynağı Peygamberimiz Hz. Muhammed (s.a.v)’in inşa ettiği, gövdesi hurma ağacından yapılan, tavanı da yine bu ağacın yapraklarıyla örtülerek tamamlanan basit yapılı mescitlerdir. Asırlar içerisinde bu mescitler geliştirilip detaylandırılmış, hurma ağacı gövdeler yerini mermer sütunlara bırakmış, yaprak tavanlar işlemeli kubbelere evrilmiş, geniş kemerler ve İslam kültürünü yansıtan çeşitli süslemelerle günümüz modern camileri ortaya çıkmıştır. İslamabad’daki Şah Faysal Camii ise güzelliğine hayran bırakırken bizi adeta Peygamberimiz döneminde inşa edilen sade ve zarif mescitlere geri götürüyor.
Caminin inşasına Pakistan ziyareti esnasında Suud kralı Şah Faysal’ın tavsiyesi üzerine karar verilmiş ve cami projesi için bir yarışma düzenlenmiş. Yarışmada 17 ülkeden gelen 43 proje arasından Türkiye’den katılan Vedat Dalokay’ın projesi birinci olmuş. Aslında Vedat bey bu projeyi Ankara için hazırlamış fakat çok modern bulunan caminin yapımından, temelleri atılmış olmasına rağmen vazgeçilmiş. Ancak camimizin serüveni burada son bulmamış ve kendisi Pakistan’ın İslamabad şehrinde yeniden hayat bulmuş. 1976 yılında yapımına başlanan cami 1986 yılında tamamlanmış.
Uzak mesafelerden görülebilecek şekilde Margalla tepelerinin eteklerinde konumlandırılmış caminin benzersiz görünüşünde göçebe Arapların çadırları örnek alınmış. Çadır şeklindeki bölüm temel ibadet alanını oluşturuyor. Avlusu çimlerle bezenen camide bir kütüphane, bir amfiteatr, bir müze ve bir de kafe bulunuyor. Cami alanında general Muhammed Ziya el-Hak’ın türbesi de bulunuyor ki bu devlet büyüğünün cenazesi Pakistan tarihindeki en büyük cenaze töreni olma özelliği taşıyor. Ayrıca cami, eskiden Uluslararası İslam Üniversitesi’nin kampüsü olarak da kullanılmış.
Şah Faysal Camii başlarda geleneksel İslam mimarisinin süslemeleri kullanılmadığı için muhafazakar kesimlerce eleştirilse de bitirildiğinde ortaya çıkan sade ihtişam ve güzellik bu tartışmaları sona erdirmiş. Pakistan’ın milli camisi olan Şah Faysal Camii ülkenin diğer kesimleri ve yurt dışından pek çok turistin akın ettiği nadide yapılardan biri ve genç Pakistan nesli için de bir gurur kaynağı.
