Ninnilerin Faydaları Ve Eser Tavsiyeleri
“Atem tutem men seni
Şekere gatem men seni
Akşam baben gelende -oy
Önüne atem men seni …”1
Bu sözlerin ritmini bildiğiniz için eminim bir yanınız ninniyi terennüm ederken diğer yanınızda da içinizdeki minik gıdıklanarak uyku rahatlığına geçmeye çalışıyordur. Çünkü bizler, bebeklikten beri annemizin şefkatli kollarında söylediği ninnilere oldukça aşinayız. Böylece, konuyu açtığımıza göre bugünkü konumuz olan ninnilere giriş yapalım. Yalnız açtığımız şey şu an için sadece konu olsun olur mu? Diğer her şeyi kapatacağız, ışıkları da. Çünkü ninni konusunu tam hissedebilmek için bu kaçınılmaz bir uygulama olacak. Bizlere ayın ve yıldızların ışığı yetecektir.
Ninniler, bebeği sakinleştirmek ve uyutmak için annelerin müşfik sesiyle söylediği yavaş ritimli anonim halk şiirleridir. Annenin o müşfik sesi ve sevgi dolu dokunuşuyla bebeğin uykuya geçişi kolaylaşır. Böylece, ninniler oksitosin hormonunu tetiklediği için anne ile bebek arasında güvenli bağın oluşumunu daha hızlandırır.
Ninnilerin saymakla bitiremeyeceğimiz pek çok olumlu etkisi bilimsel olarak kanıtlamışlar. Örneğin, bebeğin doğumundan hemen sonraki erken dönemlerden başlamak üzere gördüğü ve duyduğu tüm olayların ileriki dönemlerde kendi görüş ve konuşma yetenekleri üzerinde derin bir etki bıraktığını ve şekillendirdiğini göstermektedir. Bundan dolayı, çocuğun ruhuna işleyeceği sevgi, saygı, merhamet gibi değerleri onların yaş ve gelişim özelliklerine uygun anlamlı ve pozitif mesajlar içeren ninnileri seçmeli. Misal; “Kov bostancı danayı, Yemesin lahanayı, Huuu huuu” ninnisinde geçen danayı bostandan kovma, danaya yemek vermeme gibi olumsuz mesajlar yerine pozitif mesajlar ile telkin etmeliyiz. Bunlara ek olarak, ninniler bebeklerin yeni kelimeler öğrenmelerini destekleyerek dil gelişimlerine katkıda bulunuyor. Kafiye kalıpları sayesinde küçük çocuklara kelimeler ve müzik arasında ilişki kurmayı öğretir.
Ninni Eser Tavsiyeleri
Öncelikle, bebeklere dinleteceğiniz müzikler, çocuklarınızın sekinetini arttıracak yavaş ritimli ve alçak sesli eserler olmalı. Piyano, ney, kalimba gibi enstrümanlar seçmeliyiz. Aynı zamanda Kuran-ı Kerimden ayetler dinletmeniz, çocuğunuzun bedenini gevşetip uyumasını kolaylaştırırken bilinçaltının ve gönlünün diri ve temiz kalmasını sağlayacaktır.
Mozart: Klasik müzik türünden Mozart’ın müziği, bebeğinizin ufkunu arttıracak nitelikte sözsüz bir eser. İlk ninni önerisi için linki kopyalabilirsiniz: youtube.com/watch?v=iXC3dxZw-2A&ab_channel=WonderfulLullabies
Tanbûri Cemil Bey’in Ninnisi: Tanpınar, “Tanbûri Cemil’in Ninni’sini bir musikî şaheseri saymak epeyce güçtür. Fakat o plağı bulursanız iyi dinleyin. İktisadî denkliği bozulmuş, mihrabı çökmeğe yüz tutmuş, gururunu yapan geleneklerin duvarı çatlamış bir topluluğun iç benliğini en canlı yerinden verir”… Sözleriyle Tanburi Cemil Bey’in ninnisine dikkat çekmiştir. Dinlediğinizde fark edeceksiniz: Cemil Bey’in tanburu adeta bir insan gibi konuşarak ninni diye mırıldandığına şahit olacaksınız. İkinci ninni önerisi için linki kopyalayabilirsiniz: https://www.youtube.com/watch?v=EIeVvDli7j0&ab_channel=ELH%C3%82NENSEMBLE
Aksa Çocuk Ninnisi: “Eğer direnişe silahla destek olamazsam; kalemim ve mürekkebim direniş ve mukâvemet yolunda silahımdır.” Düsturuyla oluşturduğu Aksa çocuk Marşının bestekârı olan Şeyma Şahin hanımefendi, bu sefer de yerinde saymayıp eline aldığı kılıçtan kalemi ve mermiden ucuyla geleceğin Selahattin’lerini, Ömer’lerini, Ubeyde b. Cerrah’larını yeşertmek için Mescidi aksa kokan kâğıdının başına geçiyor ve Aksa Çocuk Ninni projesine de imza atmayı başarıyor. Üçüncü ninni önerisi için linki kopyalayabilirsiniz: youtube.com/watch?v=YxISTyQ7I3A&ab_channel=NE%C3%9CH%C3%BCrGen%C3%A7%C3%96%C4%9FrenciToplulu%C4%9Fu
Dualı Ninni: Bebeğinizin zikrine ve fikrine dualar serpiştiren, huzur dolu rüyalarında bile eşlik edeceği bir eser. Dördüncü ninni önerisi için linki kopyalayabilirsiniz: youtube.com/watch?v=9azXudx0y1I&ab_channel=BibercikTV
Ney Ve Doğa Sesi: Ney, kuş ve su sesinin harmanlandığı bir eser. Beşinci ninni önerisi için linki kopyalayabilirsiniz: youtube.com/watch?v=F-jRtE9kfIY&t=378s
Rabbim uyuyan ümmetin şuurunu arttıracak ve ruhunu diri eyleyecek ninnilerin sayısını arttırsın vesselam.
Kaynaklar
- Mircan Kaya, “Bizim Ninniler” Albümü (2014)
- Gelişli, Y ve Yazıcı, E (2011). Ninniler ve Çocuk Eğitimindeki Önemi. Uluslararası Türk Kültür Coğrafyasında Sosyal Bilimler Dergisi (TURKSOSBİLDER) Cilt 01, Sayı 01, 2016, Sayfa 1-7
- Tanpınar,A (2017), Beş Şehir. s.28
Karadeniz Teknik Üniversitesi okul öncesi öğretmenliği mezunu.
Güzellikleri daha yakından görmek için hayret gözlüğünü yanında taşıyan, üstü tozlanan din ve değerleri geliştirmeyi dert edinen ve ne kadar büyürse büyüsün talebeliği hiç bırakmak istemeyen bir yolcu.. Bir de Çocuk edebiyatı yazar yolcusu kendisi.