Ramazan Söyleşileri: Kolombiya’da Ramazan
Farklı ülkelerde mübarek Ramazan ayının nasıl yaşandığını ele aldığımız Ramazan Söyleşileri serimizin bu seferki durağı Kolombiya’da Ramazan.
Bize kendini tanıtabilir misin?
İsmim Sherin Yousef, Müslümanım ve Kolombiyalıyım, Filistin kökenliyim. Yönetim ve Uluslararası İlişkiler bölümü Bogota – Kolombiya Externado Üniversitesi’nden mezunum. Şu an Katar’da Arapça öğrenmekteyim.

Kolombiya’daki Müslüman topluluğunu biraz tanımak istesek hakkında ne söyleyebilirsin? Bir arada ve düzenli toplanmalar yapan bir topluluk mu? Nasıl işliyor?
Kolombiya’daki irtibatımın en çok olduğu Müslüman topluluğu kendi şehrim olan Bogota’daki topluluk. Bu topluluk yılın büyük bölümünde aktif olarak çalışıyor. Cuma günleri bu topluluk hutbeyi dinlemek için öğle vakitlerinde toplanır. Kolombiya’daki iş saatleriyle hutbe saatlerinin çakışmasına rağmen Müslümanların çoğu namaza katılmak için gerçekten çaba gösterirler. Aynı zamanda bazı camilerde İslam inancı ve Arapça öğrenimi noktasında hafta sonu kursları verilir. Buna ek olarak, yıl boyunca farklı ülkelerden gelen misafirlerin konuk edildiği ya da Mevlit ve İsra ve Miraç gibi özel günleri anmak amacıyla buluşmalar da düzenlenir.
Kolombiya’da Ramazan nasıl geçer?
Küçük bir Müslüman topluluk olmamız sebebiyle kişiler sıkı bir samimiyet kurmakta ve bunu ayakta tutmaktalar; tıpkı kardeşlik bağına dayalı küçük bir aile gibi. Bu bağ Ramazan’da daha da çok kendini gösterir, toplulukta aktif olsun olmasın Müslümanlar her gün bir araya gelirler. Böylece bu ay İslam inancının gerekliliklerini yerine getirmek ve onları güçlendirmek için Müslümanlar arasında bir buluşma işlevi görür. Tüm toplum bazında ise gayri Müslimleri İslam’ı ve onun gerekliliklerini tanımaya davet etmek için elverişli bir zamana dönüşür.
Yılın geri kalanından farklı olarak Ramazan ayı boyunca camiler orada ibadet etmek isteyen Müslümanlar için tüm gün boyunca halka açıktır. Akşamları tüm topluluk için iftarlar düzenlenir ve teravih namazı da kıldırılır. Bu iki aktiviteyi ortak düzenleyen camilere rastlamak da mümkündür; sadece teravih namazını kıldıranlara rastlamak da.

Ramazan’da özel olarak yapılan bir yemek var mı? Ramazan ayındaki yemek kültüründen bize biraz bahsedebilir misin?
Birçok sonradan Müslüman olmuş kişiler orucunu açmak için camilere gidip topluluğa katılır ama kendi evlerinde iftar yapmayı tercih eden aileler de bulunur. Sonradan Müslüman olmuşlar da olsa Müslüman bir aileye doğmuş kimseler de olsa küçük bir topluluk olmamızdan dolayı iftarlar için özellikle camilerde toplanmak herkese tavsiye edilir.
Bazı camilerde her gün tüm topluluk için yemek getirme geleneği vardır. Bunu ailecek ya da bu amaç için toplanmış farklı kişilerden oluşan gruplar şeklinde gerçekleştirmek mümkündür. (Yani camimin vereceği yemek katılımcılar tarafından getirilir) ya da bazılarında tüm ay boyunca merkez adına yemekleri veren kişi camiler olur.
Yemek türü iftarı hazırlayan gruba göre değişim gösterebilir; Kolombiya geleneksel yemeklerinden Pakistan yemeğine, Arap yemekleri ya da Venezuela yemeklerine kadar çeşitlilik gösterebilir.
Kolombiya’da da olsa güzel olurdu dediğin farklı ülkelere ait herhangi bir Ramazan aktivitesi var mı? Bize bundan biraz bahsedebilir misin?
Katar’da olduğum süre boyunca buradaki Ramazan’ın 14. Günü gerçekleştirilen “Garangao” geleneğini tanıma fırsatım oldu. Bu geleneğe göre çocuklar ayın ortasına kadar tuttukları tekne orucundan dolayı ödüllendirilir ve sevindirilir. Bu etkinlik Katar ve Körfez ülkelerine özgü olsa da Ramazan boyunca çocukları bu şekilde ayın yıldızı yapma fikri bana çok yenilikçi geldi. Onları sadece ay boyunca oruca devam etmeye teşvik etmiyor aynı zamanda uzun vadede kutlu Ramazan ayını neşe, dini kimlik ve görünürlük sağlayan bir anıyla süslüyor.
Farklı inançlara sahip insanlar Müslümanlar ve Ramazan ayı hakkında ne düşünüyor? Camilerde Ramazan aylarında ne gibi etkinlikler oluyor?
Ramazan ayı Kolombiya’da insanların alışkanlıklarına çok uzak ve onlar için çok yeni bir şey. Bu vesileyle, Ramazan ayı boyunca aile meclislerinde, iş yerlerinde ya da eğitim merkezlerinde bulunmak durumunda olan Müslümanlar için oruç tutmak gayri Müslimlerin de İslam inancını öğrenmeleri için bir fırsat oluyor. Bunun yanında, Müslümanların sevdiklerini camilere davet etmesine de imkan tanıyan bu ayda iftar gibi kıymetli anlara şahit olup sofralara buyur edilirler. Kendi tecrübeme dayanarak şunu söyleyebilirim ki Müslüman olmayan Kolombiyalılar birçok ibadetten haberdar olmamalarına rağmen oldukça meraklı, saygılı ve İslam dinini ve Müslümanların ibadetlerini tanımaya açıklar.
Camilerde itikaf yapanlar oluyor mu? Orada Kadir gecesi nasıl ihya ediliyor?
Burada itikaf kadınlar tarafından da gecenin ilerleyen vakitlerine kadar camilerde ibadet ederek yapılsa da özellikle erkeklerin gerçekleştirdiği bir ibadettir. Tekli gecelerde, herhangi bir tanesi Kadir gecesi olabileceği için cemaatle birlikte teravih ve teheccüd namazları kılınır. Tüm gece bireysel ya da cemaat halinde yapılabilecek -Kuran okumak ve anlamak ya da zikir gibi- ibadetlere adanır.
Ramazan’la ilgili unutamadığın bir anın var mı? Bize bahsedebilir misin?
Ramazan ayına ait özel bir anı değil ama bu aydaki sakinlik ve huzura dikkat çekebilirim. Çoğunlukla sonradan Müslüman olmuşlar olmak üzere topluluğumuzdaki tüm Müslümanların birliğini ve aramızdaki dayanışmayı kuvvetle hissedebiliyorum.
Ülkede Ramazan Bayramı Müslümanlar için nasıl geçiyor?
Camilerde Bayram namazı vakti gelene kadar erkenden tekbirler getirilir. Cemaatle namazdan sonra insanlar bayram kutlaması için belirlenmiş yere gider; burası birinin evi de olabilir bu amaç için kararlaştırılmış bir bahçe, park da olabilir. Bu kutlamalara Müslümanlarla birlikte gayri müslimler de katılır ve her ailenin hoş vakit geçirebileceği bir ortam sunulur. Açık alanlarda yapılan kutlamalar olması sebebiyle Ramazan’ı güzel uğurlamanın bir parçası olarak özellikle çocuklar için eğlenceli aktiviteler planlanır aynı zamanda kutlamalarda hediyeler ve tatlılar da bulunur.